staten van den Pacific zal teweeg brengen, dat zij een geweld
dadige oplossing van deze problemen zal kunnen voorkomen.
Deze problemen hebben intusschen in de laatsle jaren een ge
heel ander aspect gekregen, dreigen snel accuut te zullen worden,
door de politiek, die Soviet-Rusland in Oost-Azië voert. Wij zul
len dan ook eerst beginnen met een nadere beschouwing van de
Russische politiek in Azië en daarna de Pacificproblemen nader
bestudeeren.
Een der voornaamste factoren, die op het oogenblik de politiek
der Qroote Mogendheden in Oost-Azië beheerscht is de penetratie
van het bolshevisme in geheel Azië. Het is onmogelijk de poli
tieke verhoudingen in Azië te begrijpen, als men zich niet helder
rekenschap geeft van de doelstelling en het wezen van het com
munisme. Het bolshevisme is geen normaal politiek stelsel, het
is een semi-religieuse beweging. Voor ons Westerlingen die groot
gebracht zijn in de normale indeeling van de politieke partijen
der Europeesche staten, is het bijzonder moeilijk zich in te den
ken in den gedachtengang der Russische communisten. En daarin
schuilt juist de kracht van het bolshevisme. Want doordat de
diepere beweegredenen van het bolshevisme ons vreemd blijven
treedt het bijna altijd verrassend op, komen de tegenmaatregelen
als regel te laat. Dat is de reden waarom men plotselinge en
hevige explosies van het communisme in verschillende staten van
Europa en Azië waarneemt, die vaak op bloedige wijze onder
drukt moeten worden. Tot nog toe hadden de meeste dier ex
plosies in Europa geen blijvend succes. Men kan er echter ver
zekerd van zijn, dat het bij herhaling in Europa geleden échec
er toe zal bijdragen, dat de communistische propaganda zich steeds
meer en meer naar Azië zal richten en ook ons Indië niet ongemoeid
zal laten.
Daarom is het noodzakelijk iets dieper op het bolshevisme in
te gaan.
Nergens blijkt het semi-religieuse karakter van het bolshevisme
beter dan uit het antwoord dat Lénin eens aan een van zijn volgelin
gen gaf, die hem wees op de economische „breakdown" van het
bolshevistische régime „De Christenen gelooven in den terugkeer
„van Christus op aarde", zeide Lenin„maar zij hebben
„nu reeds 2000 jaren vergeefs gewacht, Christus is niet gekomen.
„Hebben zij daarom ooit het Christendom verzaakt? Ook wij
„gelooven in de toekomst van de wereldrevolutie, die onze idealen
„zal verwezenlijken. Bedenk dan dat wij pas vier jaren geleden
„aan den arbeid zijn begonnen." Het sectarische karakter blijkt
niet alleen uit de gestrengheid van die geloofsovertuiging, maar
ook uit het fanatisme der apostelen, uit de hiërarchie van Soviet
Rusland, zijn instellingen en dogma's.
280
1) Dr. E J. Dillon. Europe and Bolshevism. Fortn. Review 1922 p. 185.