Maar intusschen breidt de werkingssfeer der moderne slagsche
pen zich gestadig uit, wordt krachtig aan de vlootbasis Singapore
door gewerkt. Terwijl een slagschip vroeger slechts voor 10
dagen steenkool aan boord kon nemen, laadt het thans reeds voor
26 dagen stookolie en bij gebruikmaking van dubbele bodems
zelfs voor 56 dagen brandstof. Die vergrooting van den werkings
sfeer kan dan ook wel eens oorzaak zijn dat van handhaving van
den status quo in den Pacific tot 31 December 1936 niet veel
terecht komt.
Ten slotte wordt opgemerkt, dat bij de beschouwingen over den
toestand in den Pacific niet vergeten mag worden, dat de „Ame
rican Immigration Law" van 1924 met zijn exclusieve bepalingen
betreffende de Oosterlingen, in Japan veel ontstemming veroor
zaakte. Die „Exclusion Law" heeft de Japansche nationale trots
gekrenkt. Als men het had gelaten bij de beperking van de immi
gratie door slechts 2°/0 van het aantal Japanners toe te laten, dat in
1890 naar Amerika verhuisd is, evenals zulks voor alle Europesche
staten het geval is, zouden de Vereenigde Staten ieder jaar slechts
40 immigranten behoeven toe te laten. Daardoor zou Japan op
denzelfden voet als de Europeesche staten zijn behandeld.
Men heeft het in 1925 gesloten Russisch-Japansche verbond
wel beschouwd als het antwoord van Dai Nippon op Amerika's
politiek.
Door dit verdrag verbetert Japan zijn petroleumpositie, wat
dringend noodzakelijk was daar in oorlogstijd de petroleumvoor-
ziening uit America en vermoedelijk ook die uit Nederlandsch-
Indië worden afgesneden. De toegezegde petroleumconcessies in
Noord-Sachalin heeft Japan in December 1925 verworven. Tevens
sluit het verdrag de mogelijkheid uit, dat Japan bij een oorlog in
den Pacific door Rusland en wellicht ook door China, waar
het bolshevisme belangrijke vorderingen maakt, in den rug zou
worden bedreigd.
De Russisch-Japansche onderhandelingen hebben zeer lang ge
duurd en men krijgt den indruk, dat het verdrag ten slotte tot
stand kwam, omdat langer uitstel voor Japan niet meer mogelijk
was. Wat kan daarvan de reden zijn? De slagvloot die Japan
volgens het Washingtonverdrag mocht bouwen is thans aanwezig,
maar het daarbij behoorend klein-materiaal, n. 1. de kruisers, ja
gers en onderzeeërs zullen pas in 1927 gereed zijn. Ook de petro-
leumvelden van Sachalin zullen over 2 a 3 jaar, dus in 1927 of 1928
in volle productie zijn. Is dit een toevallige coincidentie of moeter
verband gezocht worden tusschen het Japansche vlootplan en het
Russisch-Japansche verdrag
Dit verdrag heeft echter ook zijn keerzijde. Ook tegenover zijn
292
K. K. Kawakami. Japans Relation with America P. 551 Asiatic Review Oct.
1925.