afgereisd nog wat uitgesteld, aangezien de troepen door het
harde werken aan de stellingen te zeer vermoeid waren
Ook aan Japansche zijde vond intusschen een gewijzigde
groepeering der strijdkrachten plaats. Behalve het 3e leger van
N o g i, zou ook een 5e leger onder Kawamura ter beschikking
komen. Aan deze legers werd een voorloopige opstelling aange
wezen achter en uitwaarts van respectievelijk den linker- en-
rechtervleugel (zie schets No. 3). D e g r o e p e e r i n g wees
derhalve onmiskenbaar op het voornemen van
Oyama, een dubbele omvatting uit te voeren.
Op 19 Februari ving het 5e Japansche leger den opmarsch
aan en werd dus op 'svijands linkervleugel de omvatting in
geleid. Op 24 Februari deed het le Japansche leger vergeefsche
pogingen om de Schaho te overschrijden. Het 4e Japansche leger
voerde in het centrum een hevigen geschutstrijd met de bedoeling
om de Russen in front te binden het 2e leger bleef werkeloos
om de aandacht van den W. vleugel af te leiden, waar het 3e
leger van N o g i, door meer naar het westen uit te halen, een
voor de omvatting gunstiger positie ging innemen.
Inmiddels had Kuropatkin, op grond van het zeer over
dreven bericht dat zijn linkervleugel omtrokken werd, de noodige
troepen naar dien vleugel verplaatst, waartoe hij de bijzondere
reserves van de legerbevelhebbers had gebezigd. Toen daarna
de 2e Armee op den anderen vleugel door het optreden van
het 3e Japansche leger versterking behoefde, moesten hier deelen
van de algemeene reserve worden ingezet, omdat Kuropatkin
reeds over de bijzondere reserve van de 2e Armee had beschikt.
Om nu de algemeene reserve weer aan te vullen werden uit het
front troepen losgemaakt hetgeen, gelet op de groote uitgestrekt
heid der ingenomen stellingen, zeer veel tijd kostte, nog afgezien
van het feit, dat in de aldus gevormde reserves natuurlijk niet
de minste samenhang bestond.
Op 28 Februari werd het Japansche offensief over het geheele
front krachtig voortgezet, met den noodigen druk op beide
vleugels. Het offensief werd echter op den O. vleugel en in het
centrum vrijwel tot staan gebrachtalleen op den W. vleugel slaagde
men er in terrein te winnen en den Russischen rechtervleugel
achtereenvolgens tot ombuiging in N. richting en daarna tot den
terugtocht naar het N. O. te noodzaken.
Op 2 Maart werd door de Russen nog een vergeefsche poging
gedaan om het front van het 3e leger te doorbreken. Het 3e
Japansche leger bedreigde nu door een gestadig oprukken in
N. richting de Russische verbindingen dermate, dat alle Russische
troepen die konden worden vrijgemaakt, op den rechtervleugel
werden ingezet. Op 5 Maart vielen de Japanners de stelling
West van Mukden met kracht aan den daaropvolgenden dag ging
de 2e Russische Armee echter weer tot het offensief over op
het 3e Japansche leger, welke aanval tot staan kwam. Den 7den
309
