toch geleid tot datgene, wat het hoofddoel behoort te zijn, n. 1.
de vernietiging der vijandelijke strijdkrachten. Wel werd de
vijand telkens uit zijne opstellingen verdreven, doch door de
toegepaste methoden bleven voor Kuropatkin steeds de
verbindingen behouden, waarlangs hij zich nog bijtijds veilig
uit de voeten kon maken. De Japansche strijdkrachten werden
zoodoende telkens weer tot nieuwe krachtsinspanning genood
zaakt en het behoeft niet te verwonderen dat het moment der
„Kriegsmüdigkeit", de moreele depressie, zich in O y a m a's
troepen gaandeweg scherp begon te teekenen. Het werd ten slotte
meer dan tijd dat aan de krijgsverrichtingen een einde kwam en
hoe hoog in dit opzicht de nood wei gestegen was, valt af te
leiden uit de door Japan gestelde vredesvoorwaarden. Hier vinden
wij geen eischen van een overwinnende partij, die den tegen
stander volkomen vernietigd weet. Aan den oorlog moest
echter een eind komen en de aanzienlijke geldelijke offers, die
nog jaren lang de Japansche financiën zouden drukken, moesten
maar in den koop worden genomen.
De aanvalsvormen die wij hebben gemist zijn de strategi
sche doorbreking en de omtrekking. Eerstgenoem-
den vorm buiten beschouwing latende omdat deze veelal slechts
toepassing kan vinden tegenover bondgenootschappelijke legers,
of indien de vijand naar verhouding van zijne strijdkrachten een
te ijle opstelling heeft ingenomen, hetgeen intusschen moeilijk is
te onderkennen, zij thans nogmaals naar voren gebracht, dat
reeds in den slag bij Liaojan de enkele strategische
omtrekking om den Russischen O. vleugel aan Oyama de
beslissing had kunnen brengen. Rieds wezen wij er op, dat de
opmarschrichtingen der 3 Japansche legers hier een vereenigd
optreden van het le en 4e leger voor het uitvoeren van de eigen
lijke omtrekking, met geringe inspanning mogelijk maakten. Indien
daarbij het 2e leger, voorzien van een behoorlijke artilleriemacht,
het bruggenhoofd Liaojan had afgesloten, zou de uitslag van deze
onderneming niet twijfelachtig zijn geweest.
De enkele strategische omtrekking had echter ook
den Russen een beslissende overwinning kunnen brengen, indien
deze aanvalswijze tijdens de operatiën aan de Schiliho met de
noodige energie ware toegepast op 's vijands linke r-vleugel.
Zoo ook tijdens den slag aan de Schaho (plan Qrippenberg).
Men zou kunnen tegenwerpen dat in het algemeen aan een
strategische omtrekking altijd meerdere risico is verbondenhet
geen inderdaad juist is. Doch met een al te voorzichtige leiding
komt men er niet.
„Aengstlichkeit verdirbt mehr als Kühnheit". De krijgsgeschie
denis komt de waarheid van dit gezegde maar al te dikwijls
bevestigen.
Fit.
311
