5. STRATEGISCH-KRIJGSGESCHIEDKUNDIGE STUDIËN. V. DeLbondgenootschappelijke oorlog. Het is de geschiedenis die ons leert, dat de politiek der staten als norm een baatzuchtige isdat in elk geval een bond genootschap zelden of nooit gesloten wordt op grond van altruïstische overwegingendat daarentegen een verbond in de meeste gevallen wordt aangegaan louter uit eigenbelang. Er zijn buiten eigenbelang uiteraard ook nog andere drijfveeren. Gemeenschappelijke belangen, naijver, uitzicht op een ruime schadeloosstelling voor verleen de h u 1 p en last but not least dwang waren mede oorzaak van menig bondgenootschap, geschreven in de annalen der ge schiedenis. Uit sympathie ontstaat geen bondgenootschap. En het is juist hierom, dat een verbond blijkens de ervaring maar juist zóó lang duurt, als het eigenbelang van elk der staten zulks meebrengt. Ja, zelfs leert de geschiedenis, dat de vriend van heden morgen onze vijand kan zijn. En wij denken hierbij aan Pruisen en Oostenrijk die in 1812, moge het zijn noodgedwongen, Napoleon steunden tegen Rusland, terwijl zij reeds in 1813 naar Russische zijde overgingen. Wij denken echter vooral ook aan het bondgenootschap Pruisen-Oostenrijk van 1864, gericht tegen Denemarken, terwijl die verbondenen geen 2 jaar later, in 1866, met elkander in oorlog waren. Tijdens den wereldoorlog trad Italië uit de Triple Alliantie welke dit land, zij het ook in verdedigenden zin, sedert 1881 aan Duitschland en Oostenrijk bond om zich zonder meer te scharen aan de zijde der Geallieerden. Eigenbelang was oorzaak dat de Oranje Vrijstaat in den Zuid-Afrikaanschen oorlog van 1899 niet aarzelde, uit eigen beweging Transvaal te steunen. Zulks geschiedde naar alle waar schijnlijkheid niet alleen, omdat men zich door stamverwantschap tot elkander voelde aangetrokken. De oorzaak zat vermoedelijk dieper. Want zou Transvaal door het machtige Engeland worden neergeslagen, dan liep ook de Oranje Vrijstaat groot gevaar, te goeder tijd ditzelfde lot te moeten deelen, geheel omvat als het dan door Engeland zou zijn. De deux maux il faut éviter le pire Het leek toen beter, met vereende krachten den Brit te bestrijden, omdat een eventueel later zelfstandig optreden zeker tot onder gang moest leiden. Het overgaan van Italië naar de zijde der Geallieerden moet mede in hoofdzaak aan eigenbelang worden toegeschreven. Op 23 Mei 1915 verklaarde dit land den oorlog aan Oostenrijk. „Italia 441

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1926 | | pagina 33