Van de oorzaken, die tot een bondgenootschap aanleiding kun
nen geven, schijnt t. a. v. onze Koloniën dwang wel de meest
gevaarlijke factor. En er is nu eenmaal geen ander middel om
aan een opgelegd bondgenootschap te ontkomen dan de be
schikking te hebben over een weermacht, groot genoeg om
onze neutraliteit in een mogelijk Pacificconflict te doen eerbiedigen.
Hoe, naar deze doelstelling, die weermacht moet zijn samengesteld,
valt'buiten het bestek van dit onderwerp; wij willen echter in
het voorbijgaan alleen even aanstippen, dat hiertoe méér noodig
is dan wij thans aan weermiddelen bezitten en dat voor dit doel
zoowel het leger als de vloot uitbreiding behoeven.
Onze vaderlandsche geschiedenis moge tot waarschuwend
voorbeeld dienen voorwat betreft de consequenties, verbonden
aan het gemis van voldoende weermiddelen en van vermeenden
steun van bondgenooten. De Fransche overheersching kostte ons
namelijk in enkele jaren, ongerekend de indirecte schade, de
som van 615 millioen gulden, terwijl bovendien onze koloniën
in Engelsche handen overgingen. In 1814 waren de bondgenooten
wel hulpvaardig ons van de vreemde overheersching te bevrijden,
doch verzuimden niet voor de verleende hulp het niet geringe
bedrag van 61 millioen gulden te eischen en bovendien kostte
het ons nog 44 millioen voor vestingen in de Zuidelijke Neder
landen. Het lijkt niet ondienstig om deze les uit ons verleden
thans nog eens op den voorgrond te plaatsen. Voor het te laat is.
De schaduwen over den Pacific manen in dit opzicht n. h. v. toch
tot de noodige voorzichtigheid, indien wij er prijs op stellen
in een komend conflict ons zelf te blijven. W ij hebben op
grond van de lessen uit de geschiedenis de
volle overtuiging, dat zelfvertrouwen, een
wijze staatkunde en een naar eisch ingerichte
en uitgeruste weermacht veiliger ensteviger
waarborgen opleveren dan de machtigste bond-
Geraadpleegde bronnen.
1. L. F. Th. Vogel en J M.J.H. L a m b o o ij Strategie en
krijgsgeschiedenis.
2. v. D. v. 1. Karakter van den bondgenootschappelijken oorlog.
3. J. C. C. T o n n e t Overzicht over het verloop van den
Wereldoorlog 1914-1918.
445
v. D. v. I. Volksweerbaarheid.
