terrein aangegeven punt, in het terrein of op de kaart moet vast
leggen. Om dit te verkrijgen moet men de richtingshoek (d.i. de
hoek gevormd door de marschrichting en de noordlijn) zeer
nauwkeurig kunnen meten en overbrengen op de kaart als om
gekeerd.
2. Een opgegeven marschrichting, zoowel op de kaart als in
het terrein, kunnen vinden en houden, hetgeen in het terrein,
zonder gebruik eener kaart, moet kunnen, ook al is het richtings-
punt tijdelijk of voortdurend onzichtbaar (bijv. in de bergen,
boschrijke streken, bij nacht, enz.).
3. Een schets kunnen maken, waarbij nauwkeurigheid een
eisch is, bijv. te denken aan een tracé van een weg, het maken
van een schets van een bij nacht te volgen pad, van eene stel
ling, enz.
4. Het gebruik bij nacht moet nagenoeg even eenvoudig zijn
als bij dag, het gebruik van licht moet uitzondering blijven;
aan de nauwkeurigheid van het vaststellen en volgen der
marschrichting zal ook zonder licht geen afbreuk mogen worden
gedaan.
5. Het kompas moet in alle omstandigheden bruikbaar blijven
en niet te groot van formaat zijn.
Een kompas, dat aan deze eischen voldoet en in het Neder-
landsche Leger is ingevoerd geworden als het z. g. Leger-kompas
M. 22, is het kompas „Patent Bézard". Dit kompas, te verkrijgen
zoowel met graad- als met duizendste verdeeling ten einde ook bij
de Artillerie van dienst te kunnen zijn, is invoering van het
model met duizendste verdeeling aan te bevelen is afkomstig
van den Oostenrijkschen Majoor Von Bezard. Sinds 1905 in den
handel gebracht, is dit instrument aan vele veranderingen onder
hevig geweest, welke van dien aard waren, dat nu een zeer
verbeterd model verkrijgbaar is. De algemeene benaming is
Oriëntierungsbussole Bézard. Behalve in het Kriegstechni-
sche Zeitschrift van 1905 is ook in Ma vors 1922 No. 12
een zeer goede beschrijving van dit kompas te vinden.
Wat het gebruik bij de Artillerie betreft, wordt verwezen naar
de beschouwingen van den Luitenant der Artillerie Nederlandsche
Leger H. J. Kruis op blz. 125 van het Artillerietijd-
schrift, bijvoegsel van bovengenoemd tijdschrift.
Hieronder volge eene korte beschrijving van het kompas Patent
Bézard model 1922 en enkele voorbeelden van het gebruik in de
practijk.
Aan het kompas kan men verschillende deelen onderscheiden
1. Een voetstuk van aluminium.
2 Een draaibare cirkelrand.
3. De spiegel en
4. Het deksel.
452
