Ie. het wegnemen van de bovenkorst van het maaiveld om
deze in den vorm van zoden of brokstukken begroeiing te kun
nen bezigen voor maskeering;
2e. het graven van het gat, waarin de schuilplaats zou worden
gemonteerdJuJykju,
3e. het stellen van de bekleedingspalen en van de pikkel»;
4e. het aanbrengen van de bekleedingen en van de dragende
bovenlaag
5e. het opbrengen van de dekkende laag grond
6e. het maskeeren en de verdere afwerking.
De schuilplaats is geheel overeenkomstig de schets uitgevoerd
en voltooid met uitzondering van de maskeering, die bij ge
brek aan tijd niet kon worden afgewerkt. Aan werktijd is,
behalve de tijd, benoodigd voor het transport van de materialen
naar de plaats van het werk, beschikbaar geweest in totaal 10
uren, n. 1. 3 uur voor het op maat kappen en voor transport
gereedmaken van de onderdeelen en 7 uur voor werk op de
plaats van uitvoering. Hierbij moet worden vermeld le dat de
weers- en bodemgesteldheid zeer gunstig waren, 2e dat de troep
bij het begin van het werk een marsch van 2 uur achter den
rug had, 3e dat tijdens het opbrengen van de dekkende laag
grond het aantal werkers tijdelijk is versterkt geweest, 4e dat
de uitvoering plaats had onder leiding van een officier alle
factoren, die van invloed zijn bij de beoordeeling van het bereikte
resultaat en van den tijd, die in het algemeen voor de vervaar
diging van een dergelijke schuilplaats dient te worden uitgetrokken.
Men kan in verband hiermede de conclusie trekken, dat, wan
neer, zooals in het onderhavige geval, een voldoende hoeveel
heid bamboe ter verwerking gereed ligt en zich overigens tijdens
het werk geen tegenslagen en bijzondere moeilijkheden voordoen,
met het maken van een scherfvrije schuilplaats
voor één groep minstens één volle Indische
dag gemoeid zal zijn.
Het is niet overbodig hierop met nadruk de aandacht te ves
tigen, omdat maar al te vaak blijkt hoe men den voor het
inrichten van een vluchtige verdedigingsstelling benoodigden tijd
onderschat. Vooral bij tactische oefeningen op de kaart
wordt zoo gemakkelijk het inrichten van een stelling in een
bepaalde terreinstrook bevolen zonder dat men zich goed bewust
is van hetgeen voor de goede uitvoering van een dergelijk bevel
aan voorbereiding en organisatie van den materialenaanvoer en
-verdeeling en ten slotte aan tijd voor de eigenlijke pionier
werkzaamheden benoodigd is.
Wanneer in zeer gunstige omstandigheden vredestijd, uit
voering overdag minstens één volle dag voor het maken van
een goede schuilplaats noodig is, kan men er zeker van zijn,
datin ongunstige omstandigheden - oorlogs
tijd, uitvoering bij nacht dit tijdsbestekniet
510
