tijd stemmen op om in vredestijd het vraagstuk van „economie
pressure" nauwkeurig te bestudeeren door een afzonderlijk bureau,
een „Department of Economie Intelligence."
De mentaliteit van de hierboven aangehaalde schrijvers voor
spelt niet veel goeds voor de toepassing van de internationale
rechtsbeginselen bij een zeeoorlog in de toekomst. Uit den geest
dier geschriften spreekt een vrijwel souvereine minachting voor
het internationale recht en de practijk zal wel zijn, dat oorlog
voerende zeemogendheden die rechtsregels te hunnen behoeve
zullen herzien. Alleen het recht van den sterkste zal dan gelden.
Het is intusschen niet fair het standpunt der groote oorlog
voerenden uitsluitend uit den gezichtshoek der neutralen te be
schouwen. Economische dwangmaatregelen zullen in toekomstige
oorlogen zoo'n geweldige rol spelen, dat zelfs de Volkenbond
niet geaarzeld heeft om dat middel wettelijk in Artikel XVI van het
Handvest vast te leggen. Een algeheele afsnijding der handelsver
bindingen is dan ook een zoo drastische maatregel ten aanzien
van de burgerbevolking, dat zij alleen in het uiterste geval mag
worden toegepast. Dat is dan ook de reden, dat de Bond de uitvoe
ring van dien maatregel aan zichzelf heeft willen voorbehouden.
Met een gedeeltelijke afsnijding van de handelsverbindingen
kan een oorlogvoerende, die over de heerschappij ter zee beschikt,
immers nooit volstaan. Het is bijvoorbeeld onmogelijk de voed
selvoorziening der burgerbevolking van die van de strijdmacht
van den betrokken staat te scheiden.
Evenmin zal het mogelijk zijn de handel van neutrale staten,
die aan den vijandelijken staat grenzen, te vernietigen, anders dan
door rantsoeneering dier neutralen met de bestaande invoerstatis-
tieken uit vredestijd als basis. „The attempt to make economie
„pressure more humane by legal rules is likely to make it cor
respondingly ineffectual," zegt Arnold Forster dan ook terecht.
En in tijd van oorlog zal dan ook het doel wel de middelen
heiligen. Het tegenwoordige zeerecht voldoet niet meer aan de
eischen van den tijd. Maar het scheppen van nieuwe rechtsregels,
die aan de eischen der moderne oorlogvoering beantwoorden, is
een onbegonnen werk.
In geval van een wettigen oorlog ingevolge art. XVI van het
Handvest zullen de Volkenbondsleden de economische sancties
op den aanvallenden staat toepassen. Maar in dat geval kunnen
er nog steeds neutrale staten bestaan, die geen lid zijn van den
Bond en zich heelemaal niet aan Art. XVI behoeven te storen en
de wettigheid van dat artikel geenszins behoeven te erkennen.
Zoo hebben de Amerikanen nooit de wettigheid van de maat
regelen erkend, die Engeland tijdens den wereldoorlog heeft toe
gepast. En als het in een toekomstigen oorlog neutraal blijft zullen
de Vereenigde Staten zich zeker tegen die maatregelen verzetten.
Arnold Forster. Maritime Law and Economie Pressure p. 442. Journ.
Royal Un. Serv. 1925 p. 452.