eindbestemming heeft, zich schuldig maakt aan blokkadebreuk, leder
neutraal schip dat een haven der belligerenten aandoet, kan dus
worden opgebracht.
De consequenties voor onzen handel en den export van onze
koloniale producten zullen dan ook funest zijn, tenzij wij tegen
die „economie pressure" een economische verdediging organiseeren.
Is dan een economische defensie van Nederlandsch-Indië mo
gelijk, zal men vragen Het antwoord hierop moet bevestigend
luiden.
Nederlandsch-Indië brengt verschillende „strategie war materials
voort, stoffen die voor de oorlogvoering onontbeerlijk zijn.
Welke grondstoffen en producten, die Nederlandsch-Indië voort
brengt, tot de „strategie war materials" behooren, hangt heelemaal
van de behoeften van ieder der belligerenten afzonderlijk af.
Voor alle oorlogvoerenden zullen onze petroleumproducten en
kinine intusschen tot de strategische grondstoffen behooren. Elders
werd aangetoond, dat onze petroleumvelden voor alle belligeren
ten in een Pacificconflict van het grootste belang zijn.
Japan heeft een groot tekort aan stookolie. Amerika produceert
voldoende olie, beschikt thans over de commercieele controle van
80 °/o der wereldproductie 2). Toch bestaat er ook voor Amerika
een petroleumvraagstuk, daar de petroleumvoorziening van de op
de Philippijnen gestationneerde oorlogsschepen hoogst precair is.
Deze vloot is dan ook geheel afhankelijk van de Nederlandsch-
lndische en Engelsche oliehavens.
Engeland schijnt er op het oog heel wat gunstiger voor te staan.
Maar haar petroleumvelden in Mesopotamië en Perzië worden
vooral in tijd van oorlog bedreigd door Rusland en Turkije. De
olievelden in Egypte zijn evenmin safe, in verband met de aldaar
heerschende nationalistische stroomingen, terwijl de productie
van de Britsch-lndische terreinen in tijd van oorlog sterk den
invloed zullen ondervinden van de communistische propaganda.
Zoo kan Engeland alleen met zekerheid bouwen op de Min-
velden van Serawak en de voornaamste Nederlandsch-Indische
olieterreinen, die beiden geëxploiteerd worden door de Royal-
Dutch groep.
Door hun ligging nabij de Engelsche vlootbasis Singapore
krijgen onze olieterreinen dan ook een bijzondere beteekenis.
Ook kinine is een strategische grondstof! Men weet, dat wij vrijwel
het kinamonopolie ongeveer 90 °/0 van de wereldproductie wordt
door Java geleverd—bezitten en daardoor over een zeer machtig eco
nomisch wapen beschikken. In het Maartnummer van dit tijdschrift
werd reeds de aandacht gevestigd op de lezing van Mr. J.
485
Dr. W. Feuilletau de Bruyn. De Verdediging der Nederlandsch-Indische
petroleumhavens. De Gids 1925 No. 91.
2) E. de Haupthiek. Control of the Worlds oil Supply and British interests.
The Mining Journal. 28-11-'25.