petroleumschaliën van Foesjoen (Mantschoerye) te exploiteeren en
daaruit door destillatie petroleum te verkrijgen, is de petroleum-
voorziening van Japan voor 300 jaren gedekt.
Ja, de kans bestaat zelfs, dat sommige petroleumproducten hun
beteekenis als strategische grondstof geheel verliezen.
Fieldner wijst erop, dat de Badische Aniline Fabrik er in ge
slaagd is om methanol op economische wijze uit kool
te bereiden, een succes, dat als de voorlooper van de bereiding
van synthetische alcoholen, die in de toekomst de benzine zullen
vervangen, kan worden beschouwd.
Uit deze enkele voorbeelden zal het wel een ieder duidelijk
zijn dat die economische verdediging alleen met succes gevoerd
kan worden als de behoeften van ieder land naar onze voort
brengselen op een bepaald tijdstip nauwkeurig bekend zijn. Het
is een bekend feit, dat wij wat onze rijstvoorziening betreft van
het buitenland afhankelijk zijn en ongeveer 16°/0 van den rijst-
export van Burma, Indo-China en Siam afnemen. 2) Als wij onze
economische machtsmiddelen niet met groote kennis van zaken
hanteeren, loopen wij het risico bloot te staan aan vexaties en
dwangmaatregelen, die ons honderden millioenen kunnen kos
ten.
Het spreekt overigens vanzelf, dat zonder een bevredigende
oplossing van het rijstvraagstuk een hardnekkige verdediging van
Java niet mogelijk is. Een minitieuse -voorbereiding in vredestijd
van de maatregelen die terzake zullen moeten worden genomen
is dringend noodzakelijk om aan een vijandelijke blokkade het
hoofd te kunnen bieden.
Men denke niet dat de economische verdediging van Indië
onherroepelijk moet leiden tot een conflict. De geschiedenis van
de ontwikkeling van de Engelsche blokkademaatregelen leert ons,
dat iedere belligerent eerst alles in het werk zal stellen om langs
vredelievenden weg te verkrijgen wat hij noodig heeft!
Het „coton agreement" met Amerika in 1915, waardoor voor
komen werd dat de Amerikaansche katoenoogst naar Duitschland
werd verscheept, de overeenkomsten met Amerikaansche koper
en vleeschexporteurs, met verschillende scheepvaartlijnen, zij het
dan ook onder pressie, hebben geen van allen een oorlog tenge
volge gehad. Door deze agreements kwamen neutralen niet in
conflict met de belligerenten. Onze neutraliteit zal bovendien nooit
in gevaar gebracht kunnen worden door den particulieren handel
van Nederlandsche onderdanen, die strategisch oorlogsmateriaal op
onder Nederlandsche vlag varende schepen vervoeren en zulks op
grond van de bepalingen van Art. 7 van het Neutraliteitsverdrag
487
Arno C. Fieldner. Has synthetic motorfuel arrived? September nummer
van Mining and Metallurgy.
2) J. Siebenga Mulder. Het rijsttekort in Nederl, Oost Indië. Econ, Stat. Ber.
1924 p. 640.