beteekenis van het woord-zelf in geen honderd jaar kunnen lee-
ren. Evengoed heeft een eenvoudig en ongeletterd mensch dikwijls
een hoog moreel, zonder te kunnen beseffen, wat men er mee
bedoelde, als men 't hem zou vertellen.
Dus, de doelstelling is moeilijk. Buitengewoon mooi is de de
finitie welke Haberlin geeft in z'n werk „Das Ziel der Erziehung."
Opvoeding is de hulp tot innerlijke ontplooiïng aan het kind
gegeven tot vervulling van z'n persoonlijke bestemming."
Als men zich dat begrip „innerlijke ontplooiïng" iets uitgebreider
denkt, en voor „kind" leest „soldaat"; en als men dan z'n aan
dacht vestigt op de „gegeven hulp, tot vervulling van z'n per
soonlijke bestemming," dan heeft men daarmee een program waar
op, in het belang van het leger, de opvoeding en de opleiding
van den soldaat gegrondvest kunnen worden.
Alvorens van m'n inleiding af te stappen en over te gaan tot
de eigenlijke bespreking van meergenoemd artikel, wil ik de aan
dacht vestigen op
a. De studie van Dr. G. J. Nieuwenhuis, getiteld „Opvoeding
tot Autonomie."
b. Het artikel van J. C. A. Bannink in het orgaan der Nederl.
Ind. Off. Vereeniging van October 1925, getiteld „de Pad
vindersbeweging."
c. De studie van Dr L. Balner over den Indischen soldaat ge
publiceerd in dit tijdschrift, in den aanvang van 1925.
d. De oprichting van de Academie voor Lich. Opvoeding te
Amsterdam, 't Zou niet lastig zijn, om deze vier met nog
een groot aantal aan te vullen. Doch in deze vier, uit den
lateren en allerlaatsten tijd, zullen wel gegevens genoeg te
putten zijn, om ons een weinig te oriënteeren ten opzichte
van de ideeën, die ten beste werden gegeven, van zoo ver
schillende zijde.
sub a. Dit werk van Dr. G. J. Nieuwenhuis, gedelegeerde van
den Indischen Onderwijsraad (uitgave 1923), is hoogst belang
wekkend. Dr.Nieuwenhuis is de toekomstige Rector van de Acade
mie voor Lich. Opvoeding te Amsterdam. De tegenwoordige wnd
Rector, Dr. C. P. Gunning, schreef, dat alleen de titel van dat
boek een program beduidde voor iedere opvoeding in den tegen-
woordigen tijd.
Het werk is een sociaal-paedagogische studie van het Phili-
pijnsch onderwijsstelsel, vergeleken met het Nederl. Indische.
Wie zich aan een ander spiegelt, spiegelt zich zacht.
Het is een werk van zuiver opvoedkundige strekking. Hoofd
stuk 10 draagt als titel: De Leger opvoeding.
Het geheele hoofdstuk, 22 bladzijden groot, verdient dubbel en
dwars nog eens onder de algemeene aandacht gebracht te worden.
Hier zullen echter slechts een paar van de meest kernachtige
zinnen worden geciteerd, zonder dat er iets uit z'n verband zal
worden gerukt.
664
