De ontwerper van nieuw geschut, waarbij verschillende ladingen
moeten worden gebruikt, zal rekening hebben te houden met fac
toren van allerlei aard.
De trekheiiing van den vuurmond, de ligging van het zwaarte
punt der projectielen en derzelver vorm moeten de trefkans helpen
verzekeren in gevallen van uiteenloopende aanvangssrielheid en
baankromming.
De kruitsoorten der ladingen moeten met zorg gekozen worden;
de ontsteking moet juist geregeld zijn, een voorziening getroffen
voor een vaste ligging der verschillende ladingen in de huls.
Dan moeten de schokbuizen zoodanig worden ingericht dat zij
zich bij den gasdruk der kleinste lading reeds wapenen, maar bij
behandeling en transport ruim voldoende veilig blijven.
Verlangt men bij het nieuwe geschut de deelbare lading dan
moet van" de eenheidspatroon, die een luchtdicht geheel vormt,
worden overgegaan tot de gescheiden projectielen en gevulde hul
zen in welke laatste het kruit slechts door een papieren patroon
schijf van de buitenlucht is afgesloten, een schijf die stevig moet
vastzitten en toch ook weer, tot het uitnemen van deelladingen,
gemakkelijk te verwijderen moet zijn.
Het zij mij vergund hier een en ander aan te halen uit het ver
slag omtrent de beproeving van het Bofors berggeschut 1922
23 om de moeilijkheden van het vraagstuk in het licht te stellen.
De firma Bofors had hoofdladingen uitgezonden, bestaande uit
met bindtouw samengebonden pijpjes van bijna 5 cM. lengte en
aanvullingsladingen bestaande uit met bindtouw samengebonden
pijpjes van ruim 4 cM. lengte. De hoofdladingen waren bestemd
voor het schieten met de kleinste lading, terwijl door toevoeging
van 1 of 2 der onderling gelijke aanvullingsladingen de middelste
dan wel de grootste lading werd gevormd. Het kruit der hoofd
ladingen was scherper dan dat der aanvullingsladingen, hetgeen
dan ook noodzakelijk was, om bij de kleinste lading voldoend
snelle verbranding te bereiken, terwijl de hoofdlading bovendien
van een aanvuurlading van 10 gram salpeterkruit was voorzien,
besloten in een aangebonden katoenen zakje. Hoofd- en bijla
dingen konden niet eens verdragen, dat men ze oplichtte er vielen
dan veelal reeds pijpjes uit: na een rijproef zou men ai het kruit
der 3 deelladingen los en dooreengemengd terug hebben gevonden.
Hierin werd verbetering verkregen, door de kardoesjes van een
zak van kardoessaai te voorzien en toen dat aanleiding bleek te
geven tot het achterblijven van restanten in den vuurmond, die
de goede werking van het sluitmechanisme zouden kunnen storen,
werden achtereenvolgens 4 modellen van kardoeszakken gebezigd,
vervaardigd van shantoengzijde en ten slotte nog, ter verbetering
van de spreiding in aanvangssnelheid, een vijfde model.
Na een rijproef toch was het noodzakelijk gebleken om de door
de firma Bofors aangeboden hoofdlading met aanvuurlading te
vervangen door een hoofdlading zonder aanvuurlading, onder ge-
711
