4. CRÏTISCHE BESCHOUWINGEN OP DE „WENKEN VOOR
PATROUILLES BIJ HET OPTREDEN TEGEN
EEN INLANDSCHEN VIJAND'' DOOR
R M. VAN MOURIK i)
door
L. A. S.
Het hierboven genoemde, door het orgaan der N. I. O. V.
en het Algemeen Indisch dagblad zoo gunstig
gerecenseerde boekwerkje, noopt mij daarop eenige critische
beschouwingen te geven, welke naar ik hoop door hen, die z'.ch
het boekje aangeschaft hebben, ter harte zullen worden genomen.
Het onderwerp is voor ons Leger van zoo'n groot en actueel
belang, dat ik het van mij onverantwoordelijk zou vinden, indien ik
mijn op- en aanmerkingen over het het boek achterwege zou laten.
Het boekje bevat vele goede wenken, doch het spijt mij dat
ik het in de hoofdzaken absoluut niet met den schrijver eens
kan zijn.
Na lezing van het boekje bleek mij toch, dat de schrijver,
hoewel veel geput hebbende uit ervaringen van bekende Atjeh-
mannen, zelf nimmer in Atjeh heeft gediend. Dit is dan ook de
reden, dat verscheidene zijner wenken, in Atjeh toegepast, funeste
gevolgen zouden kunnen hebben.
De krijgsgeschiedenis toch heeft als vaststaand aangetoond, dat
de Atjeher als vijand niet te vergelijken is met welk ander ras
ook in onzen archipel.
Zijn fanatisme, moed en durf, zijn onuitbluschbare haat tegen
alles wat „kaphé" (kafir) is, zijne groote natuurlijke geoefend
heid in het oorlogvoeren en in het bijzonder in het voeren van
het blanke wapen, stempelen hem tot onzen meest geduchten
Inlandschen vijand. In het uitvinden en toepassen van listen en
lagen heeft hij zijn weerga niet. Een ras-Atjeher geeft zich niet
over maar vecht zich dood. De krijgsgeschiedenis geeft hiervan
voorbeelden te over. Ook de gebeurtenissen in 1925 en 1926
op de Westkust van Atjeh kunnen dit getuigen.
Zelfs thans, niettegenstaande Atjeh reeds jaren lang gepacificeerd
is, ziet men nog dikwijls de haat in hun oogen flikkeren. Mijn
langdurige Atjehpractijk en het lezen van vele artikelen betrek
king hebbende op ervaringen in andere gewesten geven mij het
82
Zie ook in dit nummer het vermelde onder „Boekbespreking".
Redactie.