met de resultaten van luchtfoto's zullen het ge
bruiken van een djagoeng-veld verkiezen boven dat
van een ketella pohon veld, zonder die ervaring
zou men geneigd zijn de voorkeur aan het laatste
te geven. Een terrein, waar dergelijke velden door
elkander veel voorkwamen, had zoodoende vanzelf
een remmenden invloed en er was geen sprake
meer van „doorjakkeren", Alleen de practijk
kan zulks b ij brengen.
Geen ingrijpen van den leider, anders dan wan-
10/3/ neer door een volledig doen volgen van een
ander inzicht dan het zijne het nut der oefening zou
worden geschaad.
De leider moet er zich, gelijk de ervaring leert,
werkelijk voor behoeden om in te grijpen in de
besluiten wanneer deze iets anders zijn dan hij zich
had voorgesteld of de oefening een weinig anders
doen verloopen dan zooals hij dacht. Dat eischt
zelfbeperking. Doet men het niet, grijpt men ook in
andere gevallen in dan in het geval dat door een
volledig doen volgen van een ander inzicht dan
het zijne het nut der oefening zou worden geschaad,
dan verliest daardoor de oefening aan belangwek
kendheid en beneemt men den commandant den lust
daarin en benadeelt men het verantwoordelijkheids
gevoel, immers dan doet men niet zooveel mogelijk
recht wedervaren aan het zelfstandig oordeel der
aanvoerders. In den oorlog worden dikwijls genoeg
zonderling aandoende besluiten genomen. Verkeerde
besluiten worden dan meestal van zelf gestraft door
onjuiste of niet verwachte gevolgen en veel leerrijker
is het om de logische doorvoering van het herstel
van gemaakte fouten tot haar recht te laten komen
dan een ingrijpen in de handelingen van den com
mandant of het houden van een instructieve voordracht
van den leider op het terrein. Men moet dan ook
geen onderwijs meer geven bij A. V. O. oefeningen, de
ervaring leert dat men ook daarvoor zich moet hoeden.
Ten einde de mogelijke gevolgen van gemaakte
fouten dan wel de goede uitwerking van oordeel
kundig getroffen maatregelen, nog helderder in het
11/2/ licht te kunnen stellen, houdt de leider nog eene
afdeeling te zijner beschikking, welke hij tijdens de
oefening van die bevelen voorziet, welke noodig zijn
om het even geschetste doel te bereiken.
Op deze wijze kan de leider handelingen aan
's vijands zijde, welke van overwegende beteekenis
zijn voor de uitvoering van een besluit of bevel, op
233