Na dien speelden bij alle belangrijke oorlogshandelingen de
strijdgassen een belangrijke rol. Zonder gasschieten was weldra
zelfs een kleine onderneming niet meer denkbaar. Overal riep de
troep om gas. Door de verschillende wijzen van toepassing van
het gasschieten gelukte het meermalen de vijandelijke Infanterie
uit hare stellingen te verdrijven, het gebruik van opmarschwegen
te beletten, artillerie tot stellingverandering te dwingen en voor
langeren tijd buiten gevecht te stellen. Aldus moest het gasschieten
een belangrijken zoo niet overwegenden invloed uitoefenen op de
algemeene taktiek, welke invloed tot het eind van den oorlog in
belangrijkheid toenam.
Een nadeel van het artillerie gasschieten was, dat het zeer moei
lijk bleef om op het juiste oogenblik, op de gewenschte plaats
een bepaalde hoeveelheid gas in voldoende concentratie te brengen.
Voldeed de gaswolk die, sterk van windsterkte, richting en
structuur afhankelijk, haar weg voortzettend, steeds in concen
tratie afneemt, in het geheel niet aan de drie bovengenoemde
eischen (giftigheid, massa-inzet, verrassing), bij het gasschieten
was de eisch der gasdichthcid de moeilijk te vervullen voorwaarde.
De ontwikkeling van de gasdiscipline en de perfectionneering
van de gasverdedigingsmiddelen hadden deze eischen op den voor
grond doen treden.
Reeds in 1915 hadden de Franschen gasmijnen verschoten, doch
daarbij het beginsel der massawerking in het geheel niet in practijk
gebracht. De Engelschen zagen in het gebruik van gasmijnen een
mogelijkheid om aan de hiervoren genoemde eischen te voldoen.
Den 4den April 1917 werden door hen bij Arras ongëveer 1500
gasmijnen, gevuld met phosgeen, de z .g. Livensprojectors, tegelijk
middels electrische ontsteking afgeschoten en in een betrekkelijk
kleine oppervlakte op de Duitsche 2de verd. lijn, die zich 400 a
500 M. achter de voorste bevond, tot explosie gebracht. Hierdoor
ontstond plotseling op die ruimte een gaswolk van ongekend hooge
concentratie. De Duitschers werden volkomen verrast en leden
zware verliezen. Doch wederom werd, thans door de Engelschen
verzuimd van die verrassing gebruik te maken en bleef het succes
beperkt tot plaatselijk materieel voordeel.
De Duitschers wisten het nieuwe strijdmiddel op de juiste waarde
te schatten. Spoedig werden 9 gaswerperbataljons opgericht, waar
mede groote successen werden behaald o. a. den 24sten October
1917 bij Flitsch op het Italiaansche front en in December d. a. v.
bij Cambray en Givenchy. Door verbetering in de constructie van
den mijnenwerper en van den vorm van het projectiel werd de
dracht allengs opgevoerd van 1000 tot 3000 Meter, waardoor de
gebruiksmogelijkheid werd vergroot.
Intusschen was ook het Artillerie-gasschieten in een volgend
ontwikkelingsstadium getreden. Steeds meer was men in verband
met de enorme hoeveelheden munitie, die voor het volbrengen van
de gegeven opdrachten benoodigd waren, de behoefte gaan gevoelen
253