voorzien van gasmaskers, onmiddellijk na den eersten gaswolk-
aanval, werd allerwege met den meesten spoed een aanvang ge
maakt met de verstrekking van dergelijke beschermingsmiddelen,
die, hoewel primitief, al dadelijk heel goed aan hun doel beant
woordden. Het is duidelijk, dat de Duitsche troepen, die tot den
aanval moesten overgaan na het afblazen der eerste gaswolk, reeds
van een beschermingsmiddel waren voorzien; volgens berichten zou
dit hebben bestaan uit een eenvoudig pakje watten, gedrenkt in
Natriunrthiosulfaat-oplossing. Het duurde tót den herfst van 1915
vóór het Duitsche leger van een practisch model gasmasker werd
voorzien, het z. g. Heeresmaske, welk model principieel geduiende
den geheelen oorlog geen belangrijke verandering heeft ondergaan.
Nadat bij de geallieerden verschillende andere typen in beproeving
waren genomen, werd tenslotte toch over de geheele linie het
principe van het Duitsche model als het juiste erkend en overge
nomen. Dit model masker bestond uit twee gedeelten, n. 1. ten le
het eigenlijke masker, hetwelk het gelaat gasdicht afsloot langs
een lijn loopende over voorhoofd, slapen, wangen en onder de
kin en ten 2e een afzonderlijke verwisselbare bus of patroon, al
of niet onmiddellijk aan het maskerdoek verbonden, en gevuld met
filters en chemische stoffen, waardoorheen de in te ademen lucht
gezogen en dan tegelijkertijd gezuiverd werd. Het ging er dus
voornamelijk om, den inhoud van de z. g. vullingsbus zoodanig
samen te stellen, dat bescherming werd verkregen tegen alle
oorlogsgassen, terwijl aan den anderen kant met evenveel doorzet
ting werd getracht gassen aan te wenden, die niet door de busvul
lingen van den tegenstander werden tegengehouden. Zoo ontstond
een ware wedstrijd tusschen oorlogsgas en gasmaskerdie tot het
eind van den oorlog geduurd heeft en zeker in een toekomstigen
oorlog zal worden voortgezet. Algemeen werden de bussen in de
laatste oorlogsjaren gevuld met kool van groot absorbeerend ver
mogen, terwijl bovendien voor rook en nevel een filter werd toege
past. Door deze combinatie werd bescherming verkregen tegen alle
gebruikte oorlogsgassen, al bleken de geplaatste filters nog verre
van ideaal te zijn, daar zij hoogstens 10 minuten het blauwkruisgas
tegenhielden, indien dit in voldoende concentratie was verspreid.
Thans wordt allerwege naar een beter filter gezocht, in enkele
landen met succès. Ook worden thans proeven genomen om rook
en nevels electrisch neer te slaan volgens het Cottrell systeem. Een
practisch middel voor de beveiliging tegen het incidenteel optre
dende koohnonoxyde is evenwel nog niet gevonden.
Door de invoering van het mosterdgas, dat in staat is de geheele
lederhuid aan te tasten, werden van geallieerde zijde aan troepen
gedeelten, die in besmette terreinen moesten ageeren, speciale
schoenen en laarzen en rubberhandschoenen en later ook speciale
pakken verstrekt, welke laatste evenwel niet voldaan hebben, daar
zij zóó zwaar en weinig soepel waren, dat van de gevechtskracht
van zoo'n afdeeling niet veel meer overbleef. In vele landen worden
256
