lijmvlies In hoogere concentraties werkt het ook op de huid in
en speciaal op plaatsen waar schrammen, of wonden voorkomen.
Bij deze hooge concentraties kunnen ook longaandoeningen voor
komen. Deze concentraties zullen echter alleen op kleine opper
vlakten gedurende korte momenten kunnen optreden.
Bij de door traanverwekkers optredende conjunctivitis treedt
lichtschuwheid op en contractie der oogleden, zoodat de getrof
fenen buiten gevecht worden gesteld. Van werkelijke blindheid
is geen sprake. De zieke is na 2 X 24 uur of eerder weer geheel
genezen zonder behandeling; de genezing wordt bevorderd door
uitwasschen met veel schoon water, boorwater en dergelijke.
De werking der niesgassen is iets minder onschuldig. Zij
werken sterk op de sensibele zenuwuiteinden van den neus, de
neusholte, de bijholte van den neus en de trachea. De werking
kan zoo heftig en zoo onaangenaam zijn, dat de getroffene sterk
psychisch beïnvloed wordt.
De ontsteking van de bijholte van den neus, de voorhoofds
holten en de wiggebeenholte veroorzaakt hevige hoofdpijnen
de ontsteking van de kaakholte, kiespijn in de bovenkaak. Ver
der ontstaat er door de ontsteking der trachea pijn in de borst,
alsof de borst samengesnoerd wordt. Daarnaast komt ook misse
lijkheid en braken voor, soms ook duizeligheid.
De psychische werking uit zich in groote onverschilligheid en
veelvuldige neiging tot zelfmoord bij anderen, afhankelijk van
den aard van den patiënt, wordt een opwindingstoestand gecon
stateerd.
Ook zijn verlammingen waargenomen van een arm of been a a.,
als gevolg van de opname van arseen.
Hoe ernstig zich dus de toestand van de slachtoffers ook
laat aanzien, zijn zij toch zonder behandeling binnen 2 a 3 X 24
uren weer genezen, terwijl een symptomatische behandeling der
organen met spoelingen en inhaleeren vaak verlichting brengt.
Over het geheel genomen zijn dus de traangassen onschuldiger
dan de niesgassen.
d. 4e groep, de blaartrekkende gassen of vesicantia.
Type mosterdgas.
Dit gas kan als traanverwekker en als ademhalingsvergift
optreden. Het belangrijkst is evenwel zijn blaartrekkende eigen
schap, waarbij de geheele lederhuid als aangrijpingsoppervlak
dient. Niet alleen plaatselijke verschijnselen treden op, doch er kan
ook resorptie in het bloed plaats hebben, zoodat het door het ge
heele lichaam wordt vervoerd en overal zijn werking als celgift
kan uitoefenen.
Doch ook als ademhalingsgift kan zijn werking belangrijk zijn,
indien het gas als nevel is verstoven of wanneer het in ver
warmde afgesloten ruimten binnengebracht (bijv. aan de kleeren
in schuilplaatsen) en aldaar verdampende, de lucht met het gasvor-
338
