wordt aangewend en wat men in andere landen daarmede heeft
bereikt. Hoewel in tal van tijdschriften en boekwerken verhande
lingen verschenen, die hieromtrent inlichtingen verschaffen is be
doelde voorafgaande bespreking gewenscht, omdat die verhande
lingen niet het gewenschte overzicht geven en te weinig aandacht
schenken aan de economische zijde van het vraagstuk. Ook zijn
daarin veelal de bijzondere omstandigheden, waaronder de uitge
voerde opnemingen plaats hadden, alsmede het doel van die op
nemingen niet of onvoldoende in beschouwing genomen; de ge
gevens die juist zoo noodig zijn om te kunnen beoordeelen in
hoeverre een toepassing van de luchtfotogrammetrie in Indië mo
gelijk en gewenscht is ontbreken daardoor. Alvorens echter daar
mede te beginnen zij ter toelichting van de meest gebruikelijke
vaktermen het volgende vermeld.
Met vertikale luchtfoto's worden foto's bedoeld, welke met een
loodrecht of nagenoeg loodrecht naar beneden gerichte optische
as van het fototoestel genomen zijn.
Horizontale luchtfoto's zijn die, waarbij de fotoplaat zich ge
durende de opname in nagenoeg verticalen stand en dus de op
tische as zich in nagenoeg horizontalen stand 100° gerekend
van uit het zenith) bevindt.
Scheeve of hellende foto's ten slotte ontstaan bij een schuin
naar beneden gerichte optische as van het fototoestel.
I. FOTOQRAMMETRISCHE KAARTEER1NGSMETHODES.
1. Geschiedkundig overzicht. Het was de Fransche luitenant
Laussedat, die door in de jaren 1851 1859 met gunstige
resultaten uit terrestrische foto's van bouwwerken en kleine ter
reingedeelten plattegronden samen te stellen, de aandacht vestigde
op de mogelijkheid om foto's voor kaarteeringsdoeleinden te ge
bruiken.
De goede uitkomsten, die later met de op dit principe berus
tende terrestrische fotogrammetrische kaarteeringsmethodes werden
bereikt, brachten den Kapitein der Genie van het Fransche
leger Saconney op de gedachte om met behulp van een
aan een vlieger bevestigd fototoestel uit de lucht foto's van
het terrein te vervaardigen en deze tot kaarten om te werken.
Zijne pogingen werden ten slotte met succes bekroond doch
praktische waarde kreeg zijn uitvinding eerst toen ze na het
verschijnen van het vliegtuig als verkennings- en waarnemings
orgaan van de Fransche artillerie werd beproefd om de verde
digingswerken van belegerde vestingen en versterkte plaatsen in
kaart te brengen.
Reeds korten tijd na het uitbreken van den orlog in 1914
ontwikkelde zich deze op bescheiden schaal uitgevoerde proef
tot een kaarteeringsmethode, welke op het West-front o. m. door
de „groupes de canevas de tir aux armées" werd toegepast om
302
