(d.w z. het bepalen van de plaats van herkomst der korte golf),
zeer onscherp worden, dus de straling meer een diffuus karakter
heeft.
Men neemt tegenwoordig algemeen aan, dat er bij indirecte
voortplanting een kromming van de golfstralen optreedt, dus
geen reflectie, doch een straalbreking en dat deze kromming
ontstaat, doordat in de bovenste luchtlagen de diëlectrische con
stante door geleidbaarheid effectief wordt verkleind, dus de voort-
plantingssnelheid wordt vergroot.
Een dergelijke luchtlaag zou men een zg. „Heaviside laag"
kunnen noemen.
De geleerde O. Heaviside nam nl. het bestaan van hooger
gelegen luchtlagen aan, waarin sterke ionisatie zou optreden en
daardoor de geleidbaarheid groot zou zijn.
De aanname van een straalbuiging door verkleining van de
diëlectrische constante tengevolge van de geleidbaarheid in de
bovenste luchtlagen is niet alleen in staat de buitengewone reik
wijdten der stralingsenergie, maar ook het verschil in voort
planting tusschen korte en lange golven te verklaren.
De diëlectriciteitsconstante in de geïoniseerde luchtlaag is afhan
kelijk van de frequentie.
Voor korte golven zal de diëlectrische constante een geringer
afname vertoonen dan voor lange golven, waaruit volgt, dat de
stralen der korte golven minder gebogen worden dan die der
langere golven.
Bovendien hebben bij de frequentie der lange golven de elec-
tronen in den tijd tusschen twee botsingen met gasmoleculen
geen tijd, deze relatief langzame slingeringen zoo te volgen, dat
een verliesvrije buiging van de straal kan optreden.
Uit het voorgaande volgt, dat bij lange golven de energie door
te sterke straalbuiging eensdeels vroegtijdig naar de aarde terug
keert, anderzijds door botsingen van ionen verloren gaat, zoodat
groote reikwijdten niet mogelijk zijn, althans vergeleken bij de
korte golf met dezelfde hoeveelheid energie.
Proefneming met Nieuw-Guinea.
Gezien de buitengewone resultaten der korte golf, welke algemeen
de radioliteratuur vermeldt, werd in Maart 1926 bij de Technische
Compagnie van het Bataljon Genietroepen het plan opgevat, zoo
het in verband met het bestaande werkprogram mogelijk kon zijn,
in dit dienstjaar nog te experimenteeren met de korte golf, teneinde
de bruikbaarheid voor legerdoeleinden vast te stellen.
Toen kort daarop in ultimo Maart 1926 bekend werd, dat een
militair radiodetachement met een draagbaar lange-golfstation zou
deelnemen aan de Nieuw-Guinea-expeditie, werd besloten dit de
tachement tevens uit te rusten met een transportabel korte-golfstation
van geringe capaciteit, waarmede getracht zou worden de ver-
390
