1 25.000 van vlakke en sterk gedetailleerde open terreinen
als steden, havens, vischvijvercomplexen, enz.
b. landrentekaarten op een schaal 1 5 000, indien tegelijkertijd
ook de verdeeling der perceelen ten behoeve van den be
lastingsaanslag zou kunnen plaats hebben.
Het langs lucht-stereofotogrammetrischen weg kaarteeren van
bergterreinen, waarvoor ingewikkelde kaarteeringsapparaten noodig
zijn, oordeelde zij te kostbaar, terwijl zij van een toepassing van
de foto gram metrie voor de hydrografische opneming weinig nut
verwachtte.
In verband hiermede gaf de commissie in overweging op kleine
schaal een proef te nemen met de bedoelde eenvoudige fotogram-
metrische methode en de daarvoor noodige instrumenten aan te
schaffen. De Regeering stemde met dit voorstel in en dit leidde
er toe een der officieren van den fotografischen dienst op te
dragen tijdens zijn verlof in Europa een studie te maken van de
wijze waarop in Frankrijk foto's tot kaarten werden omgewerkt en
daarna van advies te dienen betreffende de aanschaffing van het
voor de proeven in Indië benoodigde rectificatie-apparaat.
Teneinde over nog meerdere krachten met eenige praktische
ervaring te kunnen beschikken werd voorts een commissie bestaande
uit een kapitein van den Topografischen dienst en het hoofd
van den fototechnischen dienst van de Luchtvaartafdeeling in de
gelegenheid gesteld de fotogrammetrische kaarteering van een
terrein nabij Miri in Serawak bij te wonen, welke door „The
Air Survey Company" in opdracht van de Serawak Oilfields Ltd.
werd uitgevoerd.
Uit het ter zake handelende rapport van deze laatste commissie
blijkt, dat de fotogrammetrische kaarteering nabij Miri de vervaar
diging betrof van een topografische schetskaart op een schaal
1 50 000 van een nagenoeg vlak, doch begroeid en door tal van
rivieren doorsneden terrein, benevens van meer gedetailleerde
schetskaarten op een schaal van 1 10.000, van de in dit gebied
aanwezige groote rivieren, aan welke kaarten vermelde maatschappij
behoefte had om de waarschijnlijke vindplaatsen van olie te
kunnen vaststellen.
De Air Survey Company gebruikte voor deze kaarteering vertikale
luchtfoto's, waarvan de terreinvoorstelling, nadat ze op de ge-
wenschte schaal waren omgefotografeerd, tusschen de tevoren
langs grafischen weg bepaalde en op een kaartblad uitgezette
punten, door middel van een pantograaf werd overgebracht. Bij
gebrek aan een rectificatie-apparaat geschiedde het omfotografeeren
met het fototoestel, waarmede de foto's in de lucht genomen
waren; men verkreeg daardoor foto's, welke niet behoorlijk in
het uitgezette net pasten en ook nog de vervormingen vertoonden,
welke door de niet-loodrechte stand van de optische as van het
fototoesiel tijdens de opname in de lucht ontstaan waren. Aan-
427
