gehalte van de lucht zijn van grooten invloed op de werkzaam
heid der oorlogsgassen Bergen en bosschen kunnen onoverwin
nelijke hindernissen voor een gaswolk vormen, soms daarentegen
op welkome wijze het bereiken van een hooge concentratie in de
hand werken, terwijl zij een anderen keer een goede schuilplaats
voor eigen troepen bij vijandelijke gesaanvallen kunnen bieden.
Ook is het mogelijk, dat een terreinstrook zeer goede bescherming
voor den aanvaller biedt, indien hij onder artillerievuur wordt ge
houden, doch tot zijn verderf leidt, indien van gas wordt gebruik
gemaakt. Uit deze enkele punten blijkt reeds voldoende de groote
verscheidenheid, die het wezen van den gasoorlog van dat der
oudere wapens onderscheidt.
Het gebruik van prikkelende, niesverwekkende en giftige
gassen, van niet-giftige en giftige rook en nevels is onbegrensd
in zijn mogelijkheden en veel omvangrijker dan van welk wa
pen ook. Het doel den tegenstander van het slagveld te verdrij
ven of hem te vernietigen, wordt door het gaswapen bereikt
le door hem uit zijn gedekte stellingen te verdrijven of hem
daarin weerloos te maken,
2e door het vergassen harer stellingen de artillerie buiten
gevecht te stellen, en
3e door het besmetten met chemische stoffen hem het betre
den van wegen, oorden en stellingen te beletten.
Deze doelstellingen kunnen evenwel slechts bereikt worden
wanneer men ten allen tijde en onder alle omstandigheden de
onveranderlijke grondslagen van het gaswapen aan de eischen van
het gevecht weet aan te passen.
De toepassing en de ontwikkeling van geen ander dan het
gaswapen, is zoo eng verbonden met wetenschap, techniek en
industrie, zoodat vooruitgang op die gebieden steeds ten goede
komt aan het gaswapen, mits de legerleiding dat nauwe verband
erkent en onderhoudt. Terwijl het gebruik van andere vindingen
van den modernen oorlog als b. v. tank, vliegtuig, onderzeeboot,
radiotelegrafie zich moet bepalen tot bijzondere troependeelen,
heeft het gaswapen en de gasafweer in alle troepengeledingen
een plaats ingenomen. Wel is waar bleek het nog niet mogelijk
zijn gebruik zoo algemeen te maken, dat niet enkele bijzondere
gastroepenafdeelingen moesten worden gevormd. Doch het is
een gebiedende eisch, dat iedere man in het leger van hoog tot
laag met het wezen van het gaswapen bekend is. Voorts is het
noodig gebleken, dat om onder alle omstandigheden het gas
wapen zoo doelmatig mogelijk te kunnen toepassen, alle staven
de beschikking hadden over een speciaal voor den gasoorlog
434
Om dezen invloed in onze Indische terreinen onder alle onstandigheden
te kunnen bepalen, zijn uitgebreide proefnemingen noodig. Ongetwijfeld zal
dan blijken, dat de invloeden van den meteorologischen toestand en van het
terrein op het gebruik van gassen geheel zullen afwijken van die in Europa.