544
gevoel voor liet bereikbare gehad in de Staatkunde. De vorming van een
Engelsch-Fransch-Poolsch-Roemeensch blok tegen de Sovjet-Republiek lijkt
mogelijk te zijn. Aansluiting van Italië bij dit blok is onder bepaalde voor
waarden niet uitgesloten. Engeland heeft er op gerekend dat Duitschland in
het conflict neutraal zou blijven en hierin heeft het zich niet vergist.
Onmiddellijk na de rede van Stresemann waarin hij aandrong op de ontrui
ming van het Rijnland gingen in den Rijksdag verschilllende stemmen op om
in het Engelsch-Russisch conflict onzijdig te blijven.
Maar wat de directe aanleiding is geweest tot de ontketening van het poli
tieke offensief, is niet duidelijk. De redenen die opgegeven zijn, zooals het
spionnagewerk van de Arcosagenten en het propagandawerk dier ambtenaren,
dat vooral op de vloot eenig succes schijnt te hebben gehad, zijn vooral in
het op dat punt zeer liberale Engeland, argumenten voor de galerij. Want
aan spionneeren in Rusland, maakt Engeland zich natuurlijk ook schuldig'
Het moet de aandacht hebben getrokken dat Sir Robert Hodgson, de Engel-
sche gezant te Moscou, op het moment dat de inval in het Arcoshuis plaats
had, juist te Londen was. Dat alleen wijst er reeds op dat er bijzondere
redenen moeten zijn geweest voor het Engelsche optreden. Hangen zij samen
met den economischen toestand in Rusland De laatste jaren is het Russische
export- en importplan van het Russische staatshandels-monopolie niet ten
uitvoer gelegd kunnen worden en sloot het met een deficit, in 1925/26 be
droeg het import surplus 85 millioen roebel. De fabrieken werken duur en
slecht en plegen roofexploitatie. Door geforceerden graanopkoop van de boe
ren poogt men weer het evenwicht te herstellen. Maar de boeren die voor
slechte fabrieksartikelen ongeveer tweemaal zooveel moeten betalen als in
andere landen, staan hun graan niet anders dan noodgedwongen af. Slechte
wegen en onvoldoende vervoerscapaciteit der spoorlijnen, dragen het hunne
er toe bij om het in- en exportplan 1926/27 wederom te doen mislukken.
En dat tekort hoopt Rusland weer door vreemde credieten te dekken. Jaren
geleden heeft een Russische minister Graaf Witte de stelling geponeerd dat
de koers van den roebel niet in de Burgstrasse te Berlijn, maar op de graan
velden van Rusland wordt vastgesteld. Zoo is het in het communistische
Rusland nu nog. Het afbreken der handelsbetrekkingen beteekent voor Rusland
het ophouden van Engelsche credieten en grondstoffen. „Economie pressure"
is een geliefd strijdmiddel der Engelsche politiek, zoowel in tijd van vrede als
in tijd van oorlog en het is niet onmogelijk dat Engeland met zijn optreden
een rechtstreekschen aanval op de Russische communistische Staathuishouding
beoogt. Intusschen sloten de ambtenaren van de Arcos even vóór den inval
nog een leening van 10 millioen met de Midland Bank af en het is de vraag
of deze transactie nog ongedaan kan worden gemaakt.
Met dat al hangt er een geheimzinnig waas over de plotselinge ontketening
van het Britsche offensief en de toekomst zal pas leeren, wat de juiste drijf-
veeren van het Engelsche optreden zijn geweest. Dat dit offensief zijn terug
slag zal doen voelen over heel Azië, waarom de strijd tusschen Rusland en
Engeland wordt gevoerd, behoeft geen nader betoog.
De inleidende gevechten om de politieke hegemonie op het Vaste Land van
Azië tusschen Rusland en Engeland zijn begonnen!
In China hebben groote gebeurtenissen op het oorlogstooneel plaats gehad.
Uit de nadere berichten blijkt dat verraad ook nu weer de hoofdoorzaak is
geweest van de nederlaag van Wu-Pei-Fu. Want terwijl Wu's legers op het
Zuidelijke front streden tegen Tang Seng Chi, terwijl Wu op het punt stond
om Hankou een verpletterende nederlaag te bezorgen en de Hankou-regeering
en Borodin reeds te Nanchang hun laatste opnamestelling in staat van tegen
weer brachten; terwijl van uit het Zuiden, troepen uit Canton en Kuangsi door
Honan en Kiangsi oprukten om Hankou in te nemen, voordat Wu Pei Fude
stad zou hebben bereikt, stortte plotseling het offensief der Noordelijken ineen
door het verraad van Chang Cheh Kung. Wat Vang Yu Ting, de bekwame
Chef van den staf van Chang tso lin voorspeld had, is gebeurd. Met hand en
tand heeft hij zich tegen den veldtocht naar Hankou verzet, omdat hij een
