547
partijen beschouwen den model gouverneur van Shansi als bondgenoot, maar
geen dier partijen weet of men hom of kuit aan hem heeft. Begin 1926 steunde
hij Chang Tso Lin in zijn strijd tegen Feng en dit was een van de redenen,
waardoor deze gedwongen werd Peking te ontruimen. Erg pro-Feng is hij
dus niet en een poging van Feng om bij Wuijan de grens te overschrijden
werd krachtig door Yen afgewezen
Nu schijnt Chang Peking vrijwillig ontruimd te hebben en zijn troepen bij
Tientsin geconcentreerd te hebben. Het spreekt vanzelf dat Peking een groote
aantrekkingskracht op Feng moet uitoefenen, daar het bezit van Peking zijn
politiek prestige aanzienlijk zal versterken. Maar Yen Hsi Shen neemt een
gevaarlijke flankstelling ten aanzien van den opmarschweg naar Peking in. De
veilige weg loopt voor Feng dan ook over de Lunghai-lijn naar Hsuchow,
waar hij in vereeniging met Chiang Kai Shek, de beste kansen heeft om met
Chang Tso Lin af te kunnen rekenen. Zal hij aan de verleiding om Peking te
bezitten weerstand kunnen bieden?
Door zijn troepenmacht bij Tientsin te concentreeren blijft Chang Tso Lin
over zijn terugtochtsweg naar Mukden beschikken. Mocht Feng naar Peking
oprukken dan zal Chang toch vermoedelijk niet tot een krachtige strategische
offensieve operatie op de binnenlijnen meer in staat zijn. Changs legers zijn
beter uitgerust dan die van zijn tegenstander. Maar toch is hij niet tegen
Chiang Kai Shek opgewassen. De gebeurtenissen die in de laatste jaren in
China plaats grepen, hebben geleerd, dat ondanks alles, steeds die legers
zegevierend uit den strijd te voorschijn kwamen, die streden voor een politiek
doel, dat overeenstemde met den wil van de meerderheid van het Chineesche
volk. Chiang Kai Shek is de onvervalschte voorvechter van de Drie Volks
principes van Sun Yat Sen. Zijn streven is zuiver Chineesch-nationalistisch.
Hij heeft zich van alle communistische smetten gezuiverd, en strijdt voor
het nationalistische ideaal van het Chineesche volk.
Chang tso lin heeft zich eveneens een voorstander verklaard van de Drie
Volksprincipes. Maar het Chineesche volk kan in hem nooit iets anders zien
dan de wolf in een schaapsvacht.
De usurpatie van het Dictatorschap is het beste bewijs, dat hij het tuchun-
dom dat in strijd is met de Drie Volksprincipes, niet wenscht prijs te geven,
zoodat zijn woorden slechts „lipservice" zijn. lntusschen wijzen deze verkla
ringen en zijn pogingen om zich met de nationalisten to verzoenen er reeds
op, dat hij zelve het vertrouwen in zijn strijdmacht kwijt is.
De Zuidelijken hebben in de afgeloopen maand groote vorderingen gemaakt.
Feng heeft de Hoang ho overschreden, staat met zijn leger voor Hsing hsiang.
Chiang Kai Shek staat met zijn macht tegenover Sun Chuan Fang, die terug
getrokken is achter het Keizer kanaal en zijn hoofdkwartier in Linchen heeft.
Chiangs troepen hebben de havenstad Haichow genomen en staan op 90 K.m.
van Tsingtao ter hoogte van Chucheng.
lntusschen heeft de ontruiming van Peking en de opmarsch van Chiang in
Shantung eindelijk de Japanners tot meer activiteit gedwongen. Baron Tanaka,
de Japansche premier, is jaren achtereen een groot voorstander geweest van
een krachtige Japansche politiek in China. Dat is ook de reden waarom Mar
kies Saionji het laatste overgebleven lid van de Oenro hem als kabinetsfor
mateur heeft aanbevolen. Maar Tanaka heeft rekening te houden met de
nieuwe constitutioneele democratische partij de Rikkenminseito, die 220 zetels
bezet heeft in het Lagerhuis, terwijl de Seiyukai, de conservatieve regeerings-
partij maar over 180 zetels beschikt. Het Hooger Huis is vóór een positieve
Chinapolitiek, maar zonder den steun van het Lagerhuis is het voor Tanaka
niet mogelijk een krachtige Chinapolitiek te voeren.
Ook in Japan heeft de communistische propaganda haar werk naar be-
hooren verricht. Ook daar is men overgegaan tot arrestaties van vooraan
staande communisten zooals Suchichi Aomi en Tamigi Naito de president
van de „Russo-Japanese Friendship Association". Maar dat alles heeft de aan
sluiting tusschen de Kuo Min Tang en de vièr Japansche Proletariërspartijen,
waaronder de Arbeiders en Boerenpartij onder leiding van Professor Oyama,
niet kunnen verhinderen.