het oorlogsmasker een hoogte bereikt, waarop weinig belangrijke
verbeteringen meer mogelijk geacht worden en is het moderne
gasmasker in staat praktisch tegen alle bekende oorlogschemica-
liën bescherming te verleenen, terwijl daarnaast de uitvinding van
strijdgassen, die belangrijk van de thans bekende zouden ver
schillen, niet wel mogelijk wordt geoordeeld.
Toen in 1914 de wereldoorlog uitbrak, was men allerminst ver
dacht op de massale toepassing van strijdgassen. Wel waren in
Frankrijk geweergranaten met broomazijnester CH2BrCOOC2H5
reeds vóór 1914 aangemaakt en vonden zij zelfs bij de
overrompeling van de Bonnet'sche apachenbende te Choisy-le-Roi
succesvolle toepassing, doch het lag niet in de bedoeling ze in
den oorlog in eenigszins belangrijke mate te gebruiken.
Pas toen de bewegingsoorlog in den stellingoorlog was vast-
geloopen en naar een strijdmiddel gezocht werd om den tegen
stander uit zijn vaste positie te verdrijven, trad het gaswapen op
den voorgrond. Het was op den 22en April 1915, dat de Duit-
schers bij Ypres den modernen gasoorlog inleidden. Zij ontwik
kelden op een frontbreedte van 6 K. M. een chloorgaswolk van
600 a 900 M. diepte, die aanvankelijk 2 M. hoog, verderop een
grootere hoogte aannemend, zich met een snelheid van 2 a 3 M.
per secunde in de richting van de vijandelijke loopgraven voort
bewoog.
De uitwerking van het giftige chloorgas op den onbeschermden
vijand was verschrikkelijk. De Franschen verloren een geheele
divisie, en waren absoluut door het nieuwe wapen overrompeld.
Hadden de Duitschers het enorme succes van hun gasaanval
voorzien, het had hun weinig moeite gekost om een belangrijk
voordeel te behalen, waardoor wellicht de oorlog geheel anders
zou zijn verloopen.
Inderdaad evenwel werd door hen niet ingezien welk machtig
wapen zij in handen hadden en hoe groot het voordeel was, dat
in het bijzonder in het verrassende optreden met dit nieuwe
strijdmiddel gelegen was. Thans werd, door het niet tijdig onder
kennen van de waarde ervan, het verkregen resulaat niet vol
doende benut.
Na het eerste gebruik van de chloorgaswolk had dit wapen
een groot deel van zijn waarde verloren, doordien het verrassings
element verdween. De vijand stelde zich n. 1. onmiddellijk tegen
het nieuwe strijdmiddel teweer.
Ontwikkeling van het gasmasker in Engeland.
Den dag na den eersten Duitschen gaswolkaanval op 22 April
1915 werd door de Engelschen dubbelkoolzure soda aan het
front ter beschikking gesteld. Emmers met een oplossing van dit
zwak alkalisch reageerende zout in water werden met kleine
tusschenruimten in de loopgraven gereed gezet, terwijl bekend
571