Een voorstel om de losse rubber sponge goggles te behouden
met de bedoeling ze te doen gebruiken, indien alleen traangassen
zouden worden verspreid, vond evenwel geen gunstig onth.ial.
De Duitschers n.l. gebruikten in den Somme-slag doodelijke gas
sen, vermengd met traangassen. Deze mengsels maakten bij de
eerste aanraking den indruk uitsluitend uit traangassen te bestaan
en zouden bij uitsluitend gebruik van den bril fatale gevolgen
hebben gehad. Daarom werd bepaald, dat bij gasgevaar steeds
het masker, onafhankelijk van den aard van het toegepaste gas,
moest worden gebruikt.
In den winter van 19:61917 kwam een nieuwe vorm van oor-
logsgas verbetering in het gasmasker eischen. Deze vorm, de
nevel, vereischt een korte toelichting.
Toen in 1915 de chloorgaswolk werd afgeblazen, door het tot
vloeistof gecomprimeerde element met behulp van metalen buizen uit
cylinders te laten spuiten, werd voor het verdampen van het
vloeibare chloor een groote hoeveelheid warmte vereischt, die
aan de omgeving werd onttrokken. Dit was de oorzaak, dat de
chloorgaswolk een belangrijk lagere temperatuur bezat dan de
dikwijls nagenoeg met waterdamp verzadigde omgevende lucht.
Vermengde het koude chloorgas zich met de lucht, dan werd
ook de laatste afgekoeld en de er in aanwezige waterdamp
scheidde zien voor een deel als zeer fijne druppels water af,
welke bleven zweven en ondoorzichtigen nevel vormden. De
chloorgaswolk deed zich dan ook zelden (in zeer droge perioden)
als helder, groengeel gekleurd, gas, maar meestal als een grauw
witte mist voor.
Men leerde reeds spoedig na de waarneming van dit ver
schijnsel van de ondoorzichtigheid van de gaswolk in tactisch
opzicht partij te trekken en maakte niet alleen gebruik van hare
giftige eigenschappen, maar ook van haar maskeerend vermogen.
Men naderde op eenigen afstand achter de wolk natuurlijk
met opgezet gasmasker voor den tegenstander onzichtbaar,
tot aan de vijandelijke stellingen en kon deze daardoor bij
verrassing nemen. Op deze wijze kwam men er toe opzet
telijk nevels en rookwolken als maskeering toe te passen. Men
leerde zoowel onschadelijke nevels, uitsluitend om hunne on
doorzichtige eigenschappen, alsook dergelijke nevels vermengd
met giftige stoffen te gebruiken. Toen voorts bleek, dat de
neveldeeltjes niet door de vullingsbus werden tegengehouden,
ging men er toe over om giftige stoffen zonder maskeerende
eigenschappen in nevelvorm te verspreiden. Deze nevels werden
dus uitsluitend als agressief middel gebruikt.
Analoog aan de colioidale oplossingen, waarbij een zóó fijne
verdeeling van de „opgeloste" stof in het „oplosmiddel" plaats
vindt, dat de stof gedurende langeren tijd in zweeftoestand blijft,
is het ook noodig de nevelvormende stof in uiterst kleine parti
keltjes te verdeelen, zoodat als het ware een colioidale oplossing
683
