Een absoluut nieuwe wijze van evacuatie werd pas mogelijk sinds
de uitvinding van het vliegtuig. Het gebruik van dit vervoermiddel
bracht ons veel dichter bij het eeuwenlang nagestreefde doel om
snel en op comfortabele wijze gewonden en zieken te vervoeren.
Nier meer gebonden aan vaste, vaak slechte routes, absoluut schok
vrij en met groote snelheid lijnrecht zwevend naar zijn doel, biedt
het vliegtuig werkelijk de meest ideale wijze van vervoer.
Het is onze bekende Generaal Dr. de Mooy geweest, die al in
1910 als eerste de mogelijkheden voorzag van het vliegtuig in
dienst van het Roode Kruis en ijverde voor gewondentransport via
de lucht. Hoewel hij toen al op hoogen leeftijd was, is het hem toch
vergund geweest om de verwezenlijking van zijn streven te beleven.
Voor den grooten helper der gewonde soldaten moet dit een groote
vreugde geweest zijn.
De ideën van Generaal de Mooy zijn het eerst in praktijk
gebracht door de Franschen. De militaire dokter Raymond, die
tevens vlieger was en lid van de Senaat, maakte ijverig propaganda
voor het gebruik van vliegtuigen als ambulance en hij bestuurde
bij de groote legermanoeuvres in 1912 een door hemzelf ontworpen
ambulance-vliegtuig. Helaas sneuvelde deze pionier in 1915 in een
luchtgevecht.
Zijn werk werd voortgezet door zijn collega Dr. Chassaing, die
tevens kamerlid was en zoodoende te bevoegder plaatse zijn in
vloed als zoodanig kon laten gelden. Zijn naam zal bij duizende
geredde soldaten in dankbare herinnering blijven. In 1917 werd
het eerste toestel, speciaal ingericht voor het vervoer van gewon
den, volgens zijn aanwijzingen geconstrueerd. Het kon 2 gewon
den, boven eikaar liggend, vervoeren. Na veel tegenslagen
(Frankrijk had toen al haar toestellen noodig voor gevechtsvlieg
tuigen) gehikte het hem toch om eenige dezer ambulances in
Marokko in gebruik te doen stellen. Het waren echter oude beestjes,
die al gauw op stal gezet moesten worden. Zij hadden echter hun
Schuldigkeit gedaan, door te toonen, dat de ideën van Dr. Chas
saing praktisch uitvoerbaar bleken. Na veel strijd met het Minis
tère de Guerre, waar St. Bureaucratius een groote rol speelde,
kreeg hij de beschikking over 60 officieel niet meer bestaande,
want als oud roest afgekeurde en op het vliegtuigenkerkhof te St.
Cvr gedeponeerde, vliegtuigen. Dr. Chassaing zegt, sprekend over
zijn strijd met de bureaucratie, hiervan: une chose, destinée a être
détruite, prend en effet, si vous avez l'audace de la réclamer, une
valeur extréme.
Voor ongeveer 500 gulden per stuk liet Dr. Chassaing 20 van
deze toestellen in orde maken volgens zijn aanwijzingen en met
deze apparaten, die officieel waren afgevoerd met de mutatie: in
stukken hakken, verbranden en begraven, organiseerde hij in
Marokko en in de Levant een roodekruis-vliegdienst met zulke
schitterende resultaten, dat het Ministerie een crediet opende voor
cien aanbouw van speciale ambulance-vliegtuigen. Wel een bewijs,
737
