hoe groot Dr. Chassaing's succes was. Deze nieuwe toestelken doen
nu al eenige jaren dienst in Marokko en Syrië.
Van grooten steun was voor Dr. Chassaing de bekende Maar
schalk Lyautey, die enthousiast was over de prestaties der lucht-
ambulances in Marokko. Ook de beroemde chirurg Prof. Tuffier,
die persoonlijk in Alarokko kwam om de regeering van advies te
dienen, was direct voor deze wijze van evacuatie gewonnen en
heeft sindsdien al het mogelijke gedaan voor verbetering van den
met zooveel succes werkenden ambulance-dienst.
Ik heb eenigszins uitvoerig de ontwikkeling van den Franschen
dienst besproken, omdat Frankrijk het eerste land geweest is, dat
op groote schaal vliegtuigen in dienst van het Roode Kruis heeft
gesteld. Het was hierin alle andere landen voor.
De Engelschen, ziende de miraculeuse dingen, die de Franschen
met hun luchtambulances in Syrië volbrachten, organiseerden met
evenveel succes een dergelijke dienst in Mesopotamië.
Ook de Italianen zagen al spoedig de groote voordeelen van het
luchttransport in. Dr. Ponzelli had al in 1917 een uitgewerkt
program klaar voor een geregelde transportdienst vanaf het front
naar Milaan. Er konden echter geen toestellen beschikbaar gesteld
worden. Dr. Ponzelli's plannen werden later ten uitvoer gebracht
in Tripolis en de Lybische woestijn en zooals te verwachten is in
dit gebied, waar ongeveer overal geland kan worden, met prachtig
succes. De Italianen gebruikten, evenals de Franschen, voor dezen
dienst oorspronkelijk ook omgebouwde gevechtstoestellen. Zij zijn
nu ook al lang in het bezit van speciale ambulance-vliegtuigen.
•Andere landen, zooals Engeland en Duitschland en later ook
Nederland, zagen van het bouwen van speciale ambulances af,
doch richtten hun verkeers- en bombardementstoestellen zoo in,
dat ze in een minimum van tijd kunnen worden veranderd in ambu
lances. Zoo kunnen bijv. de bekende Fokker F VII vliegtuigen in
zeer korten tijd veranderd worden in ambulances met zes bran-
caids, één zitplaats voor dokter of verpleger, een instrumentkast
en een verbandkist.
Uit den aard der zaak wordt nog voortdurend getracht om het
ambulance-vliegtuig te verbeteren.
Zoo liet in Frankrijk Dr. Tilmant een vliegende operatiekamer
bouwen, de aërochir, waarmede men den chirurg en zijn personeel
naar de plaats brengt, waar hij noodig is en waar hij dan terstond
in de door hemzelf meegenomen operatiekamer kan gaan
opereeren.
Het nieuwste, ook alweer Fransche, ontwerp is de vliegende
ambulance-auto. Dit toestel is zoo geconstrueerd, dat de cabine
gevormd wordt door een ziekenauto, die tusschen de vleugels vast
gehaakt wordt, vlak onder de bestuurdersplaats, die in den boven-
vleugel ontworpen is. Op het dichtstbijzijnde vliegveld aangekomen,
wordt de auto losgehaakt, de piloot wordt chauffeur en rijdt weg
om de patiënten te halen. Teruggekomen plaatst hij de auto wee>-
738
