de bouw van de 2 ontworpen ambulance-toestellen er zeer door
bespoedigd werd.
Ik moge nu enkele voorbeelden en gegevens mededeelen, die ik
uit de litteratuur der laatste jaren heb vezameld. En hieruit blijke
dan, dat het vliegtuig in dienst van het Roode Kruis ook in ons
Indië, met haar uitgestrekte gebieden zonder wegen, een schoone
taak te vervullen heeft, zoowel in tijd van opstand of oorlog als
in vredestijd.
Ik deel U dan eerst mede, wat de Franschen hebben bereikt in
Marokko en Syrië. Als anecdote moge hier vermeld worden het
feit, dat de later wereldberoemd geworden vlieger Pelletier d'Oisy
de eerste is geweest, die in Tunis een patient door de lucht vervoer
de. Het was een vrouw ergens uit het binnenland, die dringend
geopereerd moest worden en die hij met zijn eigen machine op
haalde en nog op tijd bij den chirurg kon brengen.
Begin 1919 werd de bevelvoerende generaal der Fransche
troepen in Marokko, Poeymirau, ernstig gewond en zijn leven had
hij te danken aan het vliegtuig, dat nog dienzelfden dag twee
chirurgen bij hem bracht die hem voorloopig verbonden en een
paar dagen later per vliegtuig over het Atlasgebergte brachten
naar een hospitaal.
In 1921 arriveerden in Marokko 20 als gevechtsvliegtuig afge
keurde en door Dr. Chassaing als ambulance weer in de vaart
gebrachte toestellen. Hiermede werden van Mei '21 tot Oct. '23
1200 zieken en gewonden met een gemiddelde snelheid van 130
KM. per uur vervoerd, zonder dat één ongeval plaats had.
Daarna begon de eigenlijke Rif-oorlog, waarin gemiddeld 50 ge
wonden en zieken per dag werden vervoerd. Tot het eind van dezen
oorlog werden in totaal 2800 gewonden en zieken vervoerd per
lucht-ambulance. Deze patiënten hadden volgens opgave van het
Legerbestuur- en dit dient hier uitdrukkelijk gestipuleerd op
geen enkele andere wijze geëvacueerd kunnen worden. Gezien den
aard der verwondingen dezer soldaten heeft 2/3 van hen het leven te
danken aan het vliegtuig. Gedurende al dien tijd gebeurde er
slechts één ongeval. Om onopgehelderde reden stortte een vliegtuig
met twee patiënten en een medicus naar beneden. Alle vier inzit
tenden verbrandden.
In den winter van '20 op '21 hebben de Franschen in de Levant
eens in 4 dagen 80 gewonden per toestel vervoerd naar het hospi
taal te Aleppo. Per auto zou de reis 5/2 dag geduurd hebben. Het
vliegtuig deed er 4 uur over! Ongevallen geene.
Het is dan ook te begrijpen, dat de legerleiding enthousiast was
over deze evacuaties, zoowel in Marokko als in Syrië. Primo, om
dat op deze wijze zoo goed voor de gewonden gezorgd werd,
secundo, omdat het moreel van den troep zoozeer werd verhoogd
743
