Hoewel nog wel overal eenige „artillerie portée" gehandhaafd
bleef, en nog sleeds perfectionneering op dit gebied plaats
heeft, wordt voor de lichte artillerie het getrokken systeem toch
overal als het beste aangenomen, en wordt dit blijkbaar ook in
Indië het verkieslijkst geacht.
Het is niet mijn bedoeling hier verder een pleidooi te leveren
voor de motortractie reeds rivieren van inkt zijn door meer be
voegden over het onderwep, voor- of tegen paardentractie, ver
schreven maar ik meen, naar aanleiding van de daaromtrent
bestaande moderne litteratuur, een vrijwel aangenomen principe
te verkondigen, als ik beweer, dat hoewel de paardentractie
voorloopig nog niet (en misschien nimmer) geheel vervangen zal
kunnen worden, toch de motortractie een steeds belangrijker
plaats in het leger zal gaan innemen.
Ontwikkeling der motortractie.
Aanvankelijk bezigde men als trekkracht voor het geschut ge
wone vrachtauto's, die men van een trekhaak voorzag. Deze wa
ren voor het gewone vervoer langs den weg ook ruim voldoende
maar zij konden zich niet of zeer moeilijk door verschillende
terreinen bewegen.
Om nu het geschut door het terrein te vervoeren ging men al
spoedig gebruik maken van tractors, die in den landbouw gebe
zigd werden, en gerequireerd waren. Deze tractors, die dus niet
speciaal voor legerdoeleinden geconstrueerd waren, konden zich
echter niet over den weg voortbewegen en moesten daarom ook
op autos's geladen vervoerd worden.
Bij het in batterij brengen der stukken door het terrein werden
de tractors dan afgeladen.
Deze methode was echter zeer kostbaar, daar men voor iederen
tractor ook een vrachtauto noodig had bovendien was het op
en afladen nog al omslachtig en ging dit met veel tijdverlies
gepaard, hetgeen vooral knelde wanneer de manoeuvre nog be
moeilijkt werd door vijandelijk vuur.
Het werd daarom noodzakelijk speciaal voor legerdoeleinden
tractors te bouwen en te gebruiken, die het transport van de
artillerie onder alle omstandigheden en zoo snel mogelijk verze
kerden, dus zoo wel op den weg als door het terrein. Deze
tractors moesten zoo mogelijk dezelfde voordeelen geven als
paardentractie, maar bovendien meerdere snelheid van verplaatsing
en vergrooting van het terrein van actie.
Voorwaarden waaraan tractors zooveel mogelijk moeten
voldoen.
lo Een snelle gang op den weg, zoodat vlotte en lange étappes
gemaakt kunnen worden. Hier kan nog even worden opge
merkt, dat de maximum snelheid der motorartillerie behalve
724
