de evenals zij nog onbewapende vijandelijke luchtverkenners. Hun
eenige werkelijke vijand was de destijds zoo veelvuldige motor-
panne.
In deze periode vond men aan Duitsche zijde nog gelegenheid
te discussieeren over de noodzakelijkheid van het al dan niet met
sabel gewapend zijn bij het opstijgen. Iets waarover wij nu glim
lachen.
Betrachtten de vliegers aanvankelijk wederzijds een zekere
ridderlijkheid, door, als zij in elkanders nabijheid ageerden de
vijandelijke vliegtuigen te vermijden, weldra werd dit anders len
einde den tegenstander te verjagen of zijn verkenning te beletten,
werden eerst op eigen initiatief pistolen of karabijnen medege
nomen, waarmede, meestal buiten eikaars vuurbereik, schoten
werden gewisseld. Dit werd gevolgd door het medenemen dooi
den waarnemer van een kleine mitrailleur, Hotchkiss door de
Franschen, Parabellum door de Duitschers. Dat beteekende voor
de toenmalige vliegtuigen met hunne 80 paards motoren, gezien
het gewicht van mitrailleurs munitie, reeds een ernstige verzwa
ring der te presteeren diensten.
Het toevallige afschieten van een Duitsch vliegtuig voor Verdun
op den 5den October 1914, en de daaropvolgende vermelding bij
dagorder van dit wapenfeit, bleek een ernstige stimulans te zijn
geweest voor den eigenlijken luchtstrijd.
Kort daarop verscheen een Morane-Saulnier voorzien van een
interessante uitvinding van Roland Garros. Deze bestond uit een
vast ingebouwden mitrailleur welke door de schroef schoot, en
hoe primitief de inrichting ook was, door de afwezigheid van een
onderbrekingsmechanisme, toch is deze Morane te beschouwen als
het eerste jachtvliegtuig. Spoedig kwamen nu de Duitschers (111
Juni 1915), met een geperfectionneerde wijze van mitrailleurinbouw
en schotonderbreking voor den dag, in de Fokker El- een
80 paards éénzits monoplaan welk systeem door de üeallieei-
den gecopiëerd werd.
Fokker-Nieuport, ziedaar de eersten van een reeks aan beide
zijden steeds meer geperfectionneerde krachtige luchtwapens. Het
zijn één-zits vliegtuigen, voorzien van 1, 2, 3 vaste mitrailleurs,
uitgerust met 80, 140, 185 paards motoren, één-dekkers, ander-
halfdekkers, twee-dekkers, drie-dekkers met steeds meer opge
voerde snelheid, grooter stijgvermogen, hooger plafond, betere
wendbaarheid, aërodynamisch meer verzorgd en met beter uitzicht.
Een wedstrijd tot materieele perfectie, aan weerszijden met ver
nuft en volharding gevoerd, die nu eens aan den een, dan weer
aan den ander een tijdelijken voorsprong gaf en die slechts onder
broken werd door het einde van den oorlog.
Maar niet alleen op het gebied van materieel zien wij dezen
climax zich voltrekken, ook tactisch doet zich dat verschijnsel
voor.
777