799
sische olie haar aandeed. Bovendien wordt de concurrentie met de R. D. S.
groep niet alleen in de Middellandsche Zee, maar middels de bunkerstations
langs den Zeeweg naar Azië, nu ook in het Verre Oosten mogelijk voor de
S. O. C.. En daarmede heeft het de machtspositie van het Britsche kapitaal
in het Oostelijk deel der wereld krachtig aangetast.
Ook voor de Russen biedt het contract geweldige voordeelen. Men behoeft
zich niet meer bevreesd te maken voor de kapitaaisvoorziening van een industrie,
die zich het eerste heeft hersteld en bewezen heeft zelfs onder het Sovjet
bewind, ondanks de geweldige moeilijkheden waarmede zij te kampen had,
levensvatbaarheid te bezitten. Er is een tijd geweest dat men de Russische
olie in de Kaspische zee heeft moeten laten loopen, door gebrek aan afzet
gebied en transportmiddelen en dat men om dat maximum verlies te ontgaan,
de olie na een overeenkomst betreffende den verkoop dier olie met de Can-
tonregeering, over den landweg doer Siberië naar Wladiwostok en van daar
over zee naar Canton moest vervoeren.
Aan dat alles komt nu een einde. Nieuwe, markten en afzetgebieden worden
nu door tusschenkomst van de S. O. C. geopend en voor de Russische olie
industrie ligt een mooie toekomst open.
De R. D. S. groep zond een nadrukkelijken oproep aan alle verbruikers van
olieproducten, om geen Sovjetolie te gebruiken, waardoor men zich bloot zou
stellen aan een gerechtelijke vervolging wegens heling van gestolen goed, daar
die producten afkomstig waren van door Sovjet-Rusland gestolen petroleum-
concessies. Maar in de practijk zal het moeilijk aan te toonen zijn of de geleverde
olie inderdaad van gestolen concessies afkomstig is en tenslotte vraagt de
afnemer in de eerste plaats naar den prijs van het product en niet naar de
herkomst. Het Fransche Departement van Marine heeft dan ook reeds te ken
nen gegeven, dat het zich niet wenscht te storen aan dien oproep en de olie
koopt, waar zij het goedkoopst wordt aangeboden.
Maar niet alleen het petroleum-kapitaal, doch ook de Amerikaansche Harri-
mangroep interesseert zich voor Rusland, onderhandelt over de mangaanmijnen
van Tsjatoeri en de kapitaalsverhooging van de Britsche „Lena Goldfields".
De dollarpolitiek der Amerikoansche geldmagnaten heeft het Amerikaansche
kapitaal er toe gedreven in de wederzijdsche boycott van Engeland en Rus
land de zijde van Rusland te kiezen en in de kaart van Stalin te spelen, die
eerst een economisch sterk Rusland wil stichten alvorens tot de ontketening
der wereldrevolutie over te gaan.
Het schijnt dat het Amerikaansche kapitaal van oordeel is, dat Rusland lang
zaam maar zeker tot den normalen Europeeschen democratischen staat terug
keert. Misschien is die zienswijze juist. Maar voorloopig zit het Sovjetbewind
nog stevig in den zadel en beteekent iedere vesterking van den economischen
basis van de wereldrepolutie in de eerste, plaats het verleenen van steun aan
de actie der Sovjetunie in Azië, steun aan de onderaardsche .propaganda, die
door aanwakkering van hei revolutionnaire nationalisme het imperialisme be
strijdt en overal in Azië, ook in Indië onrust en ellende poogt uit te zaaien.
Het valt niet te ontkennen dat het Britsch Nederlandsch petroleumkapitaal
groote zuiver particuliere handelsbelangen bij den petroleumoorlog heeft. Maar
deze omstandigheid mag ons niet blind maken voor het feit, dat de riicksichtslose
dollarpolitiek van het A.merikaansche kapitaal de rustige evolutie van Azië, ook
van Nederlandsch-lndië ernstig in gevaar brengt.
De toestand in China. Sedert het laatste overzicht waarin wij den toestand
in China bespraken, is er een ommekeer gekomen in den zegevierenden op-
marsch van Chiang tegen de Noordelijke legers. Sun Chuan Fang had in alle
stilte na de door hem geleden nederlagen zijn leger gereorganiseerd, verscheen
daarmede in de haven van Taian, en rukte van hieruit op tegen Chiang Kai
Shek, terwijl Chang Chung Chang zijn flank dekte door een voorstoot in
Westelijke richting langs de Lunghai lijn tegen het leger van Feng Yu Hsiang.
Chiang werd aan de spoorlijn bij Pengpu en bij Yengchow aan het Keizer-
kanaal gelegen op 20 mijl ten N. van Nangking geslagen en viel achter de
Jang tse terug, waar zijn linkerflank bedreigd werd door het le Leger, bestaande