803
wachten, uur van optrekken en aflossing; regeling burgerverkeer; herkennings-
teeken en alarmsein; regeling van de verstrekking der maaltijden; plaatsen
waar de nacht wordt doorgebracht; ziekenrapport; commandopost.
Majoor Doorman levert eenige beschouwingen over den triangulatie-, den
lichtmeet- en den terreinmeetdienst. De lichtmeetdienst omvat het vastleggen
van vijandelijke batterijen (opmeten vuurverschijnselen rook, stof, enz.) waar
nemingsposten, zoeklichten, seinposten, enz.; het opmeten van de ligging van
hulpdoelen, merk- en andere terreinpuntenbewaking van het vijandelijke
terrein tot het vaststellen o. a. van het verkeer achter het vijandelijk front,
aanleg en inrichten van loopgraven, hindernissen, maskers, enz.; het inschieten
van eigen batterijen. Als eisch wordt gesteld, dat de lichtmeetafdeèling haar
metingen kan aanvangen, zoodra de artillerie haar stellingen heeft ingenomen.
Ten slotte geeft de schrijver eenige getallen omtrent het benoodigde munitie-
verbruik om een batterij te neutraliseeren. Uit „eenige opmerkingen naar aan
leiding van het artikel, het z.g.vercijferen van berichten" (zie I.M. T. blz. 630)
blijkt, dat voor het Nederlandsch leger een voorschrift „Geheime Berichten-
wisseling" in ontwerp gereed ligt.
De reserve kapitein Peereboon Voller vervolgt zijn causerie over chemische
strijdmiddelen en bespreekt het gasschieten. Tegenover het voordeel, verbon
den aan het afblazen van gas, n. 1. hooge concentratie over een zeer breed
front, staan de nadeelen afhankelijkheid van wind, weer en terrein, de moei
lijke, tijdroovende voorbereiding, welke alleen kan geschieden door chemisch-
technisch geschooid personeel. Deze nadeelen heeft het gasschieten niet. Aan
vankelijk werden voor het gasschieten gasmijnen gebezigd, verschoten uit
mortieren en mijnwerpers, (Duitschers) of Livensprojectors en Stokesmortieren
(Engelschen). Eerst later ging men over tot het gasschieten uit het gewone
geschut. Tijdens den oorlog steeg het vertrouwen in het nieuwe wapen bij
den dag. Overal werd om gas gevraagd. Het werpen van gashandgranaten
en het schieten van gasgeweergranaten is van ondergeschikt belang gebleken.
Gasschieten is zoowel in den stelling- als in den bewegingsoorlog toe te
passen. Een voordeel van gasgranaat- boven brisantgranaatvuur is, dat men
niet zoo nauwkeurig behoeft in te schieten. Later waren de gasgranaten noch
door knal, noch door uiterlijk aanzien van de springwolk te onderkennen.
Van belang is het vooral den tegenstander te dwingen voortdurend het gas
masker op te houden. Het bedienen van het geschut, het zuiver richten,
nauwkeurig stellen der richfmiddelen, enz. worden door gasschieten bemoeilijkt,
zoowel snelheid als juistheid van het vuur lijden door het dragen der gas
maskers. Voorts worden de beschermingsmiddelen (d. w. z. de vulling der
gasmaskerbussen) besproken, waarbij de nadruk wordt gelegd op de werking
van z. g. geactiveerde houtskool, terwijl ten slotte de belangrijkste tijpen van
persistente strijdmiddelen, het chloorpikrine en het mosterdgas in beschouwing
worden genomen.
Het Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Ge
nootschap. Juli 1927, bevat een bespreking van het werk van Dr. J. M.
Elshout „De Kenja-Dajaks uit het Apo-Kajan gebied". De schrijver was
eenige jaren als militair geneesheer te Long-Nawang werkzaam. Vooral als
beschrijving van het geestelijk leven van de Kenja-Dajaks zou de studie een
belangrijke aanwinst voor de litteratuur over de primitieve volksgroepen in
den Archipel zijn.
Uit een te s'Gravenhage door den kolonel W. C. Schuurman gehouden voor
dracht, welke in Allen weerbaar van 8 Juli 1997 verslagen wordt blijkt, dat
men thans in het moederland drie stroomingen kent ten aanzien van de or
ganisatie der weermacht, n. 1. de strooming Donk (zie 1. M. T. No. 4), om de
instructie te leggen in handen van het verlofspersoneel; het denkbeeld van dr.
Postuma, het Hbl. en majoor Boele, die de communistische propaganda wil
len keeren door zooveel mogelijk kazernes te vermijden in de oefening te
brengen in het vooroefeningsinstituut met zijn kleine klassen en speciale oefe-
ningskampen en wier Gideonsbende in de eerste plaats uit vrijwilligers moet
worden samengesteld, die vol enthousiasme voorden Volkenbond zijnen ein-
