bewezen, die niet zal ophouden zich te verbeteren en die in de
toekomst een nog grootere waarde zal krijgen. Wij hebben alleen
willen aantoonen, dat het niet wenschelijk is, deze vuurtaktiek een
waarde toe te kennen onafhankelijk van taktische omstandigheden
en technische eischen aan het materieel te stellen.
En ten slotte.
Niets is gevaarlijker dan een schema. Geen procédé geeft een
commandant het recht om niet na te denken.
Tot zoover het artikel van den cmdt. Z. Weinig behoeft hieraan
te worden toegevoegd. Alleen zouden wij willen vragen: Waar
borgen de vuurconccntraties een massa-inzet van de artillerie. Het
wil ons voorkomen dat het begrip vuurconcentratie" te eng wordt
opgevat en dat men „vuurconcentraties" min of meer gaat vereen
zelvigen met het schieten van enkele batterijen op hetzelfde doel,
zonder waarneming. Doch waarborgt dit massavuur? Dan zouden
wij willen antwoorden: Neen. Deze beide factoren staan min of
meer los van elkaar. Ja, ik zou willen zeggen: De vuurconcentraties
waarborgen absoluut geen massa-inzet.
Om dit duidelijk te maken het volgende.
In een merkwaardig boek voor den oorlog, zegt generaal
Dedieu-Anglade zoo mooi weer, het groote verschil tusschen
massavuur en het enge begrip vuurconcentratie"De generaal
bespreekt allereerst het effect van massavuur.
In een merkwaardig boek voor den oorlog, zegt generaal
Anglade, toonde de kolonel Rouquerol aan, dat de Fransche artil
leristen van 1870 zeer groot ongelijk hadden, om het massavuur
van Napoleon niet toe ie passen. Die kolonel hamerde steeds op
een organisatie van het artilleriecommando, die in de toekomst het
massavuur zou verzekeren. Werd zijn stem gehoord, vraagt
generaal D'Anglade?
Op blz. 137, lezen we het volgende:
Het is voldoende om zich te verplaatsen in de omstreken van
Metz, de Morhange en des Etangs te bezoeken, de slagen van 18,
19 en 20 Aug. '14 weer in gedachten mee te leven, om te zeggen,
neen.
In het vervolg van den oorlog, die 4 jaar duurde, zag men op
eenzelfde sector zeer vele vuurmonden ingezet, van allerlei kaliber,
gelijktijdig vurend.
Er waren er die vernielingen uitvoerden voor de eigen infie
vijandelijke batterijen neutraliseerden, dan wel harcelaient, infec-
taient, ratissaient, enz.
Veel lawaai, nog meer munitie, maar weinig of geen massa
effect, omdat alle kanonnen hunne banen in de ruimte, ja zelfs in
tijd verdeelden. En toch schoten die kanonnen in vuurconcentraties.
En verder op blz. 138.
Het massa-effect, dat wil zeggen de plotselinge concentratie van
een massa vuurmonden op juist aangegeven doelen werd slechts
830