Ten slotte zal ik het nog met een enkel woord hebben over
de eischen aan jachtvliegtuigen te stellen.
Deze eischen zijn te scheiden in militaire en technische, waar
bij de eerste moeten domineeren.
Het goede principe is natuurlijk om het beste aan te schaffen wat
er aan de markt is, onder dit voorbehoud, dat een toestel, dat door
serie-bouw en gebruik zijn deugdelijkheid heeft bewezen, voorkeur
verdient boven een nog niet volkomen uitgeprobeerd type, al zou dit
laatste betere performances vertoonen. Als voorbeeld van dit laatste
kon verleden jaar (ik weet niet of sindsdien serie-bouw heeft
plaats gevonden) b.v. de Hawker-Hornbill gelden, die als proef-
type op de R.A.F. Display vertoond werd.
In volgorde hunner belangrijkheid, zou ik de Militaire eischen
willen stellen als volgt:
le. stijgvermogen.
2e. snelheid.
3e. manoeuvreervaardigheid.
4e. bewapening.
5e. uitzicht.
6e. werkingssfeer.
7e. plafond.
8e. bedrijfszekerheid.
en als limiet voor deze eischen
willen aannemen de performances van de beste momenteel beken
de, in serie geleverde en in het gebruik beproefde jager.
(Ik veronderstel dat dit de Curtiss P.W.l is momenteel, met
600 P.K. Packard of 500 P.K. Curtiss motor).
Bedrijfszekerheid noemde ik als militaire eisch, hoewel deze
eigenlijk meer als technische eisch is te stellen. Ik deed dit ech
ter met een bepaalde bedoeling, en wel om het verschil in eigen
schappen tusschen watergekoelde en luchtgekoelde motoren naar
voren te brengen. Aan watergekoelde motoren kleeft uit hoofde
van het watercirculatie-systeem het nadeel van de kans op sto
ringen daarin, en de grootere kwetsbaarheid in het gevecht. Eén
schot door radiator of watermantel en de motor loopt warm.
Deze bezwaren kleven niet aan den luchtgekoelden motor,
zoodat ondanks den grooteren kopweerstand en het wellicht iets
minder goede uitzicht naar voren, een luchtgekoelde motor m.i.
de voorkeur verdient. Hiervoor pleit ook de omstandigheid,
dat de geheele Engelsche jachtvliegdienst uitsluitend is toegerust
uit luchtgekoelde motoren (Jane). Wat aantal P. K. betreft, heb
ben momenteel de watergekoelde motoren echter de bovenhand.
Zoo hebben b. v. de Curtiss motor 550 P. K., Packard 600 P. K.,
Napier Lion Direct drive 525 P K., Rolls Royce Condor 700
P. K., terwijl de luchtgekoelde Bristol Jupiter normaal 425 P. K.
heeft, en met een compressie-verhouding 6, 5, 510 P. K. Deze
voorsprong der watergekoelde motoren kan natuurlijk even spoe
dig verloren gaan als hij is ontstaan.
846
