969
de nieuwe socialistische maatschappij te construeeren. Het socialisme wenscht
onder meer socialiseering van bepaalde bedrijven, als de tijd daar rijp voor
is. Het bolsjevisme begint eerst te socialiseeren en poogt daarna organisaties
te scheppen die aan den nieuwen toestand beantwoorden. Beide politieke stroomin
gen streven naar de verwezenlijking van het Marxisme maar over den weg die
daartoe behoort te worden ingeslagen is men het niet eens.
De Engelsche arbeidersbeweging. Er hebben in de Engelsche arbeidersbe
weging in den Iaatsten tijd gebeurtenissen plaats gehad, die hun schaduwen ver
vooruitwerpen en ook voor de toekomst van de Pacificlanden van beteekenis zullen
zijn. Het is nog niet zoo heel lang geleden, dat de Engelsche arbeidersbeweging
onder den invloed van Moscou scheen te zullen komen. Op het congres
van het Internationaal Verbond van Vakvereenigingen, de socialistische
Internationale van Amsterdam, dat in Augustus 1927 te Parijs werd gehouden,
hield de Engelsche Voorzitter Purcell een pro-Russische rede, die heel wat
commentaar van zijn medebestuursleden uitlokte. Vóór den Oorlog vormden
de Duitsche arbeiders in de 11e Internationale van Amsterdam het grootste
contingent. Thans zijn het de Engelsche arbeiders. De Britsche delegatie ver
tegenwoordigde 6 millioen arbeiders en het waren de voormannen van de
Britsche Trade Unions die hadden medegewerkt tot het stichten van de Anglo-
Russian Joint Advisery Committee, waarmede een nauwere aaneensluiting met
Moscou beoogd werd. De Russen drongen ook aan op de vorming van een
Anglo-Russian Mining Committee bij de Engelsche Miners Federation, de
groep arbeiders die werkende onder de minst gunstige arbeidstoestanden, het
meest voor de revolutionnaire propaganda ontvankelijk beloofde te zullen zijn.
Er was dus alle reden voor, dat de gematigden in de Britsche Vakbeweging
zich tegen den toenemenden invloed van Moscou schrap zetten Op het Trade
Union Congres dat begin September te Edinburgh werd gehouden is het dan
ook tot een conflict gekomen tusschen de communistische minderheidsbeweging
in de Trade Unions en de socialistische meerderheid. Citrine de secretaris van
het congres verklaarde, dat het bestuur, dat twee jaar geleden zelf hetEngelsch-
Russische Comité had helpen oprichten, thans met algemeene stemmen het
voorstel moest doen om de relaties met Rusland af te breken. Twee jaren
lang had men er zonder succes geduldig en ernstig naar gestreefd, om de
Russen te bewegen tot aansluiting bij de He Internationale van Amsterdam,
liet bestuur begreep dat het samengaan met Rusland niet langer moge
lijk was. De voornaamste geschilpunten waren de volgende. De Russische
Trade Unions meenden dat zij hun politiek die op een revolutionnaire
actie aanstuurde aan de rest van de wereld konden dicteeren. Zij meenden
gerechtigd te zijn de Engelsche vakbeweging middels in onhebbelijken toon
gestelde boodschappen naar hun pijpen te laten dansen. Aan het Trade Unions
Congres te Edinburgh zonden zij een dergelijke broederlijke boodschap, waarin
aan de Engelsche vakbeweging verweten werd, dat de mislukking van de
algemeene staking en de aanneming van de nieuwe Vakvereenigingswet, de
Trade Dispute and Trade Union Act, die als „galei-slaven-wet" werd betiteld,
een gevolg was van de sabbotage van de politieke en industrieele leiders van
de Britsche arbeiders, van de „Verraders-Thomassen" 1). Ook George Hicks
de voorzitter van het Congres en het parlementslid Purcell, die nog wel de
Russische zaak op het congres der He Internationale te Parijs hadden verdedigd
werden duchtig onder handen genomen over hun reformistische houding. Men
verweet hen dat zij door hun gestie de arbeiders ontwapenden en weerloos
maakten tegen kapitalistische aanvallen en dat zij door de belofte van gemak
kelijke stembusoverwinningen middels een gematigd programma, een catastrophe
in de Britsche arbeidersbeweging zouden veroorzaken.
De Engelsche arbeiders waren van die Russische dictatuur in het Engelsch-
Russische comité echter niet gediend. De openingsrede van Hicks, die de Russen
eenige harde waarheden naar het hoofd slingerde, maar ten slotte toch ook
1) De oud minister Thomas van de Labourfractie, een spoorwegman, be
hoort tot de gematigden der partij en is fel anti-communist.