opkomen moet bereiken en na de eerste oefening buiten het mili
taire moet blijven leiden, een en ander door op te treden als in
structeur en geestelijk voorganger van de spes patriae op de mid
delbare scholen en later in vereenigingen voor de beoefening van
sport, schietvaardigheid e. d. Voor de vervulling van die sociale
taak buiten het leger is het dan uiteraard noodig, dat de officier
het zuivere militaire standpunt verlaat en bekend is met den geest
van en de stroomingen in de burger-maatschappij, waarin hij moet
werken.
Tot zoover dat artikel.
Niet alleen in de Europeesche legers ziet men thans blijkens
het voorgaande in de taak van den officier iets anders d. w. z.
iets meer omvattends dan vroeger; ook in Amerika is zulks het
geval en in Japan werd niet lang geleden bepaald, dat de door de
leger-reorganisatie overcompleet rakende officieren, zouden te werk
worden gesteld op de scholen.
Ik zal nu niet verder uitweiden over wat elders terzake van de
taak van den officier werd en wordt geschreven en gedacht, doch
overgaan tot het trekken van een parallel voor onze Indische
toestanden en verhoudingen.
Wanneer wij ons eens goed rekenschap geven van den aarci
en den omvang der opleiding tot officier van het Ned-Indische
leger, zooals wij die genoten in Nederland in wat langer geleden
tijden, dan zullen wij ons kunnen herinneren de vorming tot mili
tair met een behoorlijke dosis militair wetenschappelijke kennis,
doch ook weinig meer; en dit zelfs nog niet anders dan in slechts
verwijderd verband staande met de ons in het Indische leger
wachtende taak. Pas in de laatste 15 jaren werd .via de Indische
officieren-leeraren iets meer aanraking verkregen met Indië en de
Indische militaire zaken; ouderen hadden ook dat zelfs niet. En
zro kwamen wij in Indië vrijwel geheel onvoorbereid voor onze
taak. Zeker, velen onzer kwamen goed terecht in handen van
compagnies-commandanten of oudere kameraden, die ons voor
lichtten en leidden; maar anderen waren niet zoo gelukkig. Uit
mijn eigen ervaring kan ik terzake vertellen, dat ik mijn eersten
compagnies-commandant in Indië geen enkelen keer bij den dienst
heb gezien in de elf maanden, die ik onder hem diénde!; ik trof
echter in een slechts weinig ouder collega een kameraad-mentor,
dien ik nu nog dankbaar ben voor wat ik van hem leerde.
We stonden dus daar weldra na aankomst als commandant van
een sectie Javanen of Amboineezen a. a., zonder dat we ons nog
voldoende konden uitdrukken; als officier van de week in kazerne
toestanden, geheel verschillend van die we in Europa hadden ge
zien; menigeen onzer was al gauw eens compagnies-commandant
en moest dan straffen opleggen aan menschen, die hij slecht ver
stond en van wier mentaliteit hij nog niets afwist. En zelfs waren er
onder ons, die zes maanden na hun komst in Indië met hun bataljon
198
