A. En veronderstel nu dat vijandelijke cavalerie zich reeds
aan deze zijde van het défilé had bevonden en uw nachtmarsch
en de plaats van het eindbivak had gemeld, dan zou dus de door
U verwachte verrassing een fiasco zijn geworden en uwe troepen
onnoodig van de zoo noodzakelijke rust zijn beroofd.
1. In dat geval inderdaad een misrekening, doch wanneer ge
U bij het nemen van uwe besluiten steeds wilt laten beïnvloeden
door „als dit" en „als dat gebeurt" zult ge misschien alle
denkbare mogelijkheden overwegen, maar de uitvoering van uw
besluit, waar het ten slotte toch op aankomt, zal de gevolgen
van uw gebrek aan zelfvertrouwen ondergaan.
A. Door uwe opstelling bij duisternis hebt ge echter niet de
zekerheid dat deze later op den dag, nog vóór gevechtsaanraking
is verkregen, niet door de vijandelijke vliegers zal worden ontdekt.
I. Ook dit geef ik gaarne toe.
Doch ge zult toch wel moeten toestemmen, dat de kansen
voor mij gunstiger zijn, wanneer nadat de gedekte opstellingen
zijn ingenomen, hier en daar een tip van den sluier door de
vijandelijke vliegers wordt opgelicht, dan dat zij de colonne tijdens
den marsch ontdekken en nu de ontwikkeling daarvan van uit de
lucht kunnen blijven waarnemen.
A. Gij hadt dus het défilé van Tjibadak bij nacht willen afsluiten
doch dan hadt ge uw opdracht op zoodanig tijdstip moeten ont
vangen, dat gij het voor den vijand hadt kunnen bereiken.
I. Het was slechts mijne bedoeling daarop te wijzen. Door de
verkenning op grooten afstand had uit de gegevens betreffende
den vijand moeten zijn vastgesteld, of de vijand wellicht Tjibadak
eerder zou kunnen bereiken.
Achtte men deze mogelijkheid niet uitgesloten, dan had de op
dracht niet zonder meer moeten zijn gegeven, doch deze voor het
geval die mogelijkheid werkelijkheid werd moeten zijn aangevuld.
Niets drukt het moreel meer, dan bij den aanvang te moeten onder
vinden, dat het uitvoeren van de gegeven opdracht niet uitvoer
baar is, omdat de vijand ons voor is geweest en de opdracht
gever de mogelijkheid daarvan blijkbaar niet heeft onderkend.
A. Dat zijn nu eenmaal de moeilijkheden, welke zich in de
werkelijkheid voordoen. Er is nooit met absolute zekerheid te
voren uit te maken of een opgemaakt plan zal slagen.
I. Zeker, de critiek zal zich ook niet tegen U uitspreken, wan
neer uwe verwachtingen niet zijn uitgekomen, maar wel wanneer
501