verbinding ten behoeve van de samenwerking wordt verkregen
(Verb. afd. C4 - Reg4 C4 en verb. afd. C4 c. q. berichtofficier
b/d Reg4 Cf met de zich bij de bataljons Cten ophoudende
berichtonderoff" v/d Artie.) maar bovendien een verbinding
tusschen de afd. Cten van de artillerie en den Div. Art. C'
Wanneer er geen lijnen ter beschikking van de artillerie kun
nen worden gesteld, of wanneer de verbindingsassen niet tijdig
gereed zijn, moet de artillerie in staat zijn de verbinding geheel
zelf tot stand te brengen.
Deze verbindingen moeten dan echter zooveel mogelijk langs
het tracée van de verbindingsassen worden aangelegd. Bij gevechten
van langeren duur zal de artillerie ten behoeve van doelwaar-
neming, enz. bovendien nog afzonderlijke verbindingenin de
verbindingsassen tot stand kunnen brengen.
9. Iedere commandant moet bij de keuze van de plaats van den
commandopost c. q. staf kwartier, zoomede bij de verplaatsing
daarvan in de eerste plaats rekening houden met de mogelijk
heden voor het tot stand brengen van de verbindingen.
Bij de oefeningen wordt nog dikwijls te weinig met dezen
eisch rekening gehouden en hoofdzakelijk aandacht geschonken
aan de eveneens noodzakelijke dekking tegen zicht op den grond
en van uit de lucht. Met het oog op de verbindingen moet de
commandopost gemakkelijk bereikbaar zijn voor ordonnansen
en voor het aanleggen van telefoonverbindingen. Bij voorkeur
moet de plaats dus aan een weg gekozen worden, waarbij echter
in verband met het gevaar voor artilleriebeschieting markante
punten (b. v. kruispunten) moeten worden vermeden.
Verder verdient het aanbeveling wanneer in de nabijheid, met
het oog op observatie en eventueele optische verbindingen, uit-
zichtgevende punten worden aangetroffen, terwijl, indien ver
binding met vliegtuigen noodzakelijk is, op niet te grooten
afstand over open terreingedeelten voor het uitleggen van den
U-seinlap en c. q. voor het inrichten van een berichtkokerterrein
moet kunnen worden beschikt. Het behoeft geen betoog, dat de ver
schillende onderdeelen van een verbindingspost, behoorende bij een
commandopost, zich aanpassende aan het teriein, eene verspreide
opstelling moeten innemen en dat opeenhooping van personeel
in de nabijheid van den commandopost moet worden vermeden.
Ook moet worden gewaakt tegen onnoodig hinderlijk lawaai
in de onmiddellijke nabijheid van telefoon of radioposten (b. v.
van motorrijwielen).
10. Een commandopost c.q. een vooruitgeschoven verbindingspost,
mag in den regel niet worden verplaatst, alvorens de verbindingen
ten behoeve van den nieuwen post gereed zijn.
Ook tegen dezen eisch wordt bij de oefeningen dikwijls
gezondigd. Dit valt ook niet te verwonderen, aangezien wij nog
over weinig verbindingsmaterieel en -personeel beschikken en
573