2. NACHTGEVECHTEN.
door
N. L. W. van STRATEN.
Eerste luitenant der infanterie.
Onze voorschriften geven zeer weinig aanwijzingen over het
bovenvermelde onderwerp; het G. V. I. spreekt met een enkel woord
over deze materie, terwijl in het A. T. V. alleen de nadeelige invloed
gememoreerd wordt, welke de duisternis kan hebben op het moreel
der troepen.
Toch wordt in de na-oorlogsche vakliteratuur veel over nacht
gevechten gesproken, met name in de Duitsche vakpers, daar velen
van meening waren, dat men hier een werkzaam middel in had te
zien, om het tekort aan materieele voorzieningen, Duitschland door
het vredesverdrag opgelegd, te coinpenseeren. Om soortgelijke
rédenen heeft het ook voor ons waarde, na te gaan welke voor- en
nadeelen aan nachtelijke ondernemingen zijn verbonden en hoe
in de moderne legers over een en ander wordt geoordeeld.
Zoowel bij het beschouwen van deze buitenlandsche ideeën als
bij het beoordeelen van voorbeelden uit de krijgsgeschiedenis,
dienen evenwel de eigenaardige omstandigheden, welke het optreden
van ons leger kenmerken, ten allen tijde in het oog te worden
gehouden.
Als de belangrijkste dezer omstandigheden, voor zoover zij op
de onderwerpelijke materie invloed uitoefenen, noemen wij het zijn
van een beroepsleger (grootendeels)de Indische terreinvormen en
de militaire eigenschappen der verschillende landaarden, welke in
ons leger dienen. Waar noodig, zal in de ondervolgende beschou
wingen dan ook met deze omstandigheden rekening worden
gehouden.
De krijgsgeschiedenis nagaande, zien wij dat zoowel Frederik
de Groote als Napoleon tegenstanders waren van het gevecht bij
nacht, de laatste speciaal waar het ging om ondernemingen op
groote schaal: de onhandige gevechtsvormen, welke, vooral in eerst
bedoeld tijdperk, regel waren en zich weinig leenden voor optreden
bij nacht, zullen aan een en ander niet vreemd zijn geweest. Zoowel
het gevecht bij Hochkirch (Frederik de Groote) als dat bij Laon
(Napoleon) dienen o. i. als uitzondering te worden beschouwd.
De Fransch-Duitsche oorlog van 1870 kent eveneens slechts
eenige nachtgevechten op kleine schaal (Le Bourget, Belfort.)
909
