per onderdeel een zeker aantal scheidsrechters noodig zijn, terwijl
men ook de frontbreedte als maatstaf kan aannemen; met uitzon
dering van enkele gevallen (verdediging), komt dit echter nagenoeg
op hetzelfde neer.
Bij de Fransche manoeuvres van enkele jaren geleden nam men
voor de infanterie als norm aan: per 100 a 150 M frontbreedte
een scheidsr. (subalt. off.); op iedere 4 a 500 M. kwam een hoofd
officier, belast met de leiding op dat gedeelte Het geheel stond
per divisie wederom onder eenhoofdige leiding. Totaal waren per
divisie benoodigd 9 hoofdoff., 28 subalt. off, benevens een zeer
groot aantal officieren, onderofficieren en minderen, belast met
administratie, verbindingen enz. Deze organisatie schijnt inderdaad
voortreffelijk te hebben gewerkt, doch zelfs voor de Fransche
verhoudingen was het groote aantal officieren, welke voor het
meerendeel tot den Gen. Staf behoorden, een bezwaar.
Volgens andere gegevens zou men echter zonder bezwaar met
minder kunnen volstaan. De verschillende cijfers ontloopen elkan
der niet veel. Kolonel Jèze geeft o. a. aan, voor wat betreft de
infanterie2 scheidsrechters per 4 a 500 M. front, welke weder
om groepsgewijze (b. v. per 12 a 1500 M., naar gelang van om
standigheden) onder eenhoofdige leiding staan. Deze groepen
staan weder onder toezicht van den Div. scheidsrechter. Totaal
komt men per divisie dan op 6 a 7 hoofdoff. en 6 a 7 subalt.
off.bovendien rekent kol. Jèze nog op ongeveer 9 verbind, en
bericht-officieren, welke ook tot de scheidsrechterlijke organisatie
behooren.
Indien men niet met twee partijen oefent, doch volstaat met
een gemarkeerden vijand, handhaaft men toch bovenbedoelde or
ganisatie. Slechts voor de gemarkeerde partij volstaat men met
een veel geringer aantal.
In Nederland werd bij de manoeuvres in 1926 het volgende
stelsel toegepast.
A. Per batalj. of afd.1 kapt. scheidsr.
2 ordonnansen
per comp. een onderoff. hulpscheids-
rechter.
B. Per regiment: 1 hoofdoff.
2 ordonnansen.
C. Per Divisie 1 Lt. kol. v. d. Gen. Staf.
3 kapts. v. d. Gen. Staf.
enkele luitenants registrator
D. Hoofdscheidsrechter1 gen. majoor.
2 off. v. d. Gen. Staf.
2 art. off.
2 luitenants registrator.
In de aanschrijving, welke den scheidsrechterlijken dienst re
gelde, werd aangegeven, dat het zwaartepunt in het terrein ge-
14