en een doorsnede van 60 c.M. De eene zijde van den schoorsteen
was open, de andere zijde was afgesloten door een fan (doorsnede
45 c.M.), die met tandrad-overbrenging van 30:1 met de hand
bediend kon worden. Het geheel was horizontaal op een ijzeren
geraamte gemonteerd. Twee stalen cylinders, waarvan de eene
gevuld is met silicium-tetrachloride en koolzuur, de andere met
ammoniak, staan middels pijpen in verbinding met den schoorsteen.
Bij het openen van de kranen der beide cylinders, stroomen beide
gassen in den schoorsteen, (het silicium-tetrachloride door vier,
het ammoniak door één sproeier.) Door de fan te draaien worden
de beide mengsels door de doorstroomende lucht innig vermengd en
verlaten als een dichte witte nevel den schoorsteen. Eén stel cylin
ders is in staat gedurende 30 min. nevel te verwekken.
Worden de kranen der cylinders dichtgedraaid, dan houdt het
nevelen automatisch op. Men sluit dan eerst de kraan van den
silicium-tetrachloride-cylinder, na een halve minuut die van den
ammoniak-cylinder en ten slotte wordt de handfan afgezet.
b. Kleine toestellen.
In de eerste plaats noemen wij de Engelsche rookkaars. (Smoke-
candle type S.) Deze kleine neveltoestellen waren door hun licht
gewicht en eenvoudige bediening in den afgeloopen oorlog zeer
gewild. Het waren metalen bussen met een hoogte van 13 c.M. en
een diameter van 9 c.M. met een gezamenlijk gewicht van 1.75 K.G.
De kaars was met maskeeringsstof „S"; gevuld. Dit blijkt echter
te zijn een mengsel bestaande uit Salpeter, Zwavel, Pek, Borax
en Lijm. Het maskeeringsvermogen bedroeg ongeveer het vijfde
gedeelte van een gelijke hoeveelheid Phosphor. De brandtijd be
droeg ongeveer 5 min.
De Amerikaansche rookkaars (Smoke torch mark; „T") had
dezelfde constructie als de Engelsche, doch een iets korteren
brandtijd. Een ander Engelsch maskeeringstoestel, dat, voorwat zijn
gewicht betreft ook onder groote toestellen had behandeld kunnen
worden, was de z. g. „Smoke knapsack", die door één man op den
rug gedragen moest worden. Het totaal gewicht bedroeg 38.5 K.G.
Het toestel bestaat uit twee stalen cylinders, hoog 80 c.M., doorsnede
15 c.M. De cylinders bevatten dezelfde stof als beschreven onder
„Smoke funnel". Aan de rechterzijde van het toestel was een
pijp met uitstroomingsventiel. Met de linkerhand werden de beide
kranen der cylinders geopend, met de rechterhand werd de straal-
pijp bediend. De uitstroomingstijd, die 15 min. bedroeg kon naar
believen onderbroken worden.
Zoowel Frankrijk, Duitschland en Oostenrijk gebruikten kleine
neveltoestellen, ongeveer gelijk als de hierbovengenoemde, met dien
verstande, dat zij eenigszins van elkaar afweken in gewicht, afme
ting en samenstelling.
57
