sche Rückblicke" practisch aandringt op een absoluut aan
nemen der vuurtaktiek, en 1870 nog noodig was, om het te leeren
doen.
Dat ook de militaire opvoeding lastig is, hebben wij reeds
aangestipt. Een gevaarlijk experiment, deze opvoeding betreffen
de is wel, den troep valsche voorspiegelingen maken van het
geen hem in werkelijkheid staat te wachten.
De Duitsche infanterie opgevoed in het idee, dat de marsch
naar Parijs een kwestie van dagen was, de Fransche infanterie
opgevoed in het „Offensief quand m m e" zijn wel bitter te
leurgesteld. De nadeelige gevolgen bleven dan ook niet uit, drukten
zwaar op het moreel van den man, en men is de gevolgen van
die „verrassingen'' noch aan Duitsche, noch aan Fransche zijde
geheel te boven gekomen.
Bovenstaande feiten raken de opvoeding slechts. Wat wij on
der opvoeding zouden willen verstaan, is op een der vorige blzn.
reeds gemeld. De laatstgenoemde eisch, (den man voorbereiden,
ten einde hem de moreeldoodende werking van het moderne vuur
te doen doorstaan) is practisch natuurlijk nooit te toetsen, men
kan slechts voorbereiden. Doch als meest vaste basis van die
voorbereiding zouden wij willen noemen het aankweeken van een
innig samenhoorigheidsgevoel, dat in werkelijkheid moet geven,
dat men de vuurproef doorstaat.
Men kan bij die opvoeding zijn doel trachten te bereiken „met"
en „zonder" dwang.
Onder opvoeden „met dwang", het eischen van discipline,
zouden wij óók willen verstaan, het aankweeken van discipline
door middel van „drill".
Hoofdfactoren bij de opvoeding „zonder dwang" zijn o.i. eigen
voorbeeld, en doorloopende zorg voor den troep, waaronder ook
te verstaan, medeleven met den soldaatzorgen voor lichamelijke-
en geestelijke ontspanning, enz.
De dwang (direct of indirect) geeft de meer u i t e r 1 ij k e
discipline, zonder dwang kweekt men meer de i n n e r 1 ij-
ke discipline die o.i. hooger moet worden aangeslagen.
De resultante geeft de „werkelijke discipline", die zich niet
in zijn geheel naar buiten openbaart of kan openbaren. Het zou
anders eenvoudig zijn, te weten waarin men te kort schoot.
Overbelasting van of nalatigheid in één der fac
toren heeft direct invloed. De schadelijke gevolgen werken vaak
zeer lang na.
Africhting en opvoeding drukken hun stempel op elke infanterie
en daar in de verschillende rijken africhting en opvoeding zeer
verschillend zijn, daar bovendien bij gelijkheid van één of anderen
maatregel, de verschillende rassen daarop verschillend zullen
reageeren, zal ook de infanterie in die rijken een eigen natio-
101