lonnen der 17e eeuw, en wat die aan vuurkracht te kort schoten
werd vergoed door het vooruit schuiven van tirailleurs, een vecht-
wijze die men in de Vendée had geleerd.
Dat aan de discipline van de massa veel ontbrak, behoeft wel
geen betoog. Ccirnot komt de eer toe, in die massa's zoo goed
mogelijk orde en regelmaat te hebben gesteld. De organisatie
werd door hem verbeterd. Divisieverband ingevoerd. De geest
der infanterie werd langzamerhand beter, een geest van actie en
initiatief bezielde den troep.
Napoleon zou eindelijk deze Massa's vervormen tot de legers
die Europa zouden doen sidderen.
Daar de maatregelen van Napoleon later als basis dienden
waarop de overige rijken hunne weermacht organiseerden, willen
we de maatregelen van Napoleon in het kort even aangeven.
Ie. Reorganisatie werd voortgezet. Korpsverband ingesteld, de
Korpsen bestonden uit 2 5 Divisies, afhankelijk v. d. Cmdt.
De massa der Korpsen bestond uit infanterie. Eenige cavale-
rie-regimenten en enkele batterijen zien we ingedeeld, de
rest dier wapens tot de z. g. „Groote Reserves" ver-
eenigd.
2e. Een Gen. Staf, staven voor korpsen en divisies werden opge
richt, die werkten volgens nauwkeurig omschreven voor
schriften.
3e. Een gevechtsorde voor de Divisie werd bepaald, en de
nieuwe vechtwijze voor de groote verhoudingen bruikbaar
vervormd.
4e. Hoofdbeginsel van de Nap. 's strategie, was Verrassende
concentratie van Massa's op één punt. Daarbij was snel
heid van handelen geboden, en moest Napoleon onafhanke
lijk zijn van de Magazijnsverpleging. Hij verbeterde
het requisitie-stelsel, bewegelijke proviandmagazijnen, en co
lonnes volgden de Korpsen (c. q. zelfstandige Divisie). In
verbinding met het requisitie-stelsel was Napoleon nu minder
afhankelijk van de landstreek.
Doch in de practijk bleek de verpleging onvoldoende, dit ge
paard aan zware vermoeienissen der geforceerde marschen, deden
de verliezen toenemen. Chambray zegt in zijn „Philosophie de la
guerre'Napoleon is de Generaal van den laatsten tijd, die de
meeste geforceerde marschen heeft laten uitvoeren. Zij hebben
zonder twijfel krachtig medegewerkt tot zijn succes, doch zij
zijn oorzaak geweest van ontzaglijke verliezen, die in bijna alle
veldtochten, de verliezen door 's vijands vuur overtroffen. En
Generaal Fézensac zegt van den veldtocht in Oostenrijk 1805
reeds „a aucun autre époque, exepté la campagne de Russie,
je n' ai autant souffert, ni vu l'armée dans un pareil désordre".
107
Oeneraal de Fézensac. „Mémoires de la guerre".
