als een tijger op zijn prooi te werpen. De Keizer die den voor
middag v/d 18en langzaam de slagorde vormt, en nog tijd vindt
een Revue te houden, dat was toch niet de man van den wil
en de energie, die zijn maarschalken het „Activité, activité, Vites
se'' toeriep, of in den nacht van 14 October 1806 met den fak
kel in de hand, de artillerie de stijle helling v/d Landgra-
fenberg liet beklimmen. De krijgsmeester die eerst zijn infanterie,
dan de cavalerie, dan de Garde tegen Wellingtons front voortdreef,
dat was toch niet de „Schlachtengott", die bij Austerlitz den vijand
met zijn heele leger in de flank viel.
Zeker niet. Want „Op Slagvelden" heeft hij zelf in 1797
gezegd „veroudert men spoedi g". En in den tijd, dat
(hij dit zeide, bevond hij zich pas in het 20e jaar van zijn Veld-
heersloopbaan. Sedert dien tijd was veel gebeurd, dat ook den
vasten bouw van dezen Kolos aan het wankelen zou brengen.
Een massa schuld had zich opgehoopt, die aan het merg van
dezen „Titaan" knaagde. Een „halt", een „terugkeeren" was on
mogelijk. Hij werd voorwaarts gedreven, voorwaarts tegen steeds
sterkere machten. En daartoe ontbrak de kracht. Een ineenstorting
kon dus 18 Juni, doch ook later intreden, ze was onvermijdelijk.
Oat had zijn moeder vooruit gezien, toen zij haar zoon op Elba
bij het afscheid nemen toevoegde: „De hemel zal niet toestaan
dat je door gift of in een onwaardige rust sterven zult, doch
'.met den degen in de hand.
Zulk een einde te vinden, had slechts het doel van den slag
bij Waterloo kunnen zijn".
Het is wel een tragisch verloop, die geschiedenis der Fransche
infanterie onder Napoleon.
Een van de grootste militaire genieën, die snel moet ope-
reeren, om kans te hebben, zijn heerschzuchtige plannen te vol
brengen.
Om snel te kunnen opereeren, moet hij o n a f h a n k e 1 ij k
zijn van de magazijnsverpleging. De moeilijkheden,
die hiervan het gevolg zijn, op verplegingsgebied, gepaard aan
de groote vermoeienissen van zijn geforceerde marschen, doen
zijn legers wegsmelten als sneeuw voor de zon, en juist daarom
zou hij, ontegenzeggelijk een geboren aanvoerder, zijn invloed
op de jonge, ongeoefende soldaten der konscriptie verliezen.
Doch wat lang werkte die invloed op de ouderen na. Het voor
beeld der garde bij Waterloo is daar, om dit te bewijzen.
Door demonische krachten voortgedreven, kwam hij tegenover
moeilijkheden te staan die menschelijke krachten, zelfs van een
Genie niet zouden kunnen overwinnen. En op zijn weg, nam hij
de infanterie mede, eerst tot ongekende hoogten, daarna tot een
bitter, maar geen onwaardig einde.
De Fransche infanterie van dien tijd, ontegenzeggelijk een
schepping van Napoleon, zou door en met hem ondergaan.
111
