253
Ie.. De geneeskundige dienst bij de troepen bestemd voor het ophalen van
de gewonden en voor het verleenen van de eerste hulp.
2e. De organen voor verder transport.
3e. De ambulances en de evacuatiehospitalen.
4e. Hospitaaltreinen.
5e. De vaste ziekeninrichtingen.
De dienst bij de strijdende troepen heeft in den oorlog weinig verandering
ondergaan. Alleen is men er van teruggekomen om de ziekendragers over
de compagnieën enz. te verdeelen, omdat het beter was deze in de hand
van de officieren van gezondheid te houden. Het materieel is uiteraard wat
gemoderniseerd bijv. voor immobilisatie van gebroken ledematen en in ver
band met den gasoorlog. De muzikanten doen dienst als ziekendragers.
De taak is nog steeds het opzoeken der gewonden, het aanleggen van
het eerste verband, het stelpen van bloedingen, zoo mogelijk anti teta-
nusinjectie, het uitreiken van kaarten.
Het verdere transport heeft plaats door middel van de formatiën bij
de divisiën of de legerkorpsen. Bij de divisie heeft men een groupe sani
taire divisionnaire, een gemengd orgaan voor transport en behandeling,
dat overeenkomt met de vroegere groupe de brancardiers en de ambulance
divisionnaire. De groupe sanitaire divisionnaire vormt ook de poste de
secours divisionnaire. Deze groep heeft tot taak het ontvangen van hen
die van voren komen en de verdere doorzending. Verder zorgt zij voor
ontsmetting, verbandwisselen, het doen van giftanalyses, het nagaan van
het water enz.
Voor het vervoer wordt steeds meer gebruik gemaakt van automobielen;
lichte wagens voor het vervoer meer naar voren, zwaardere voor den ver
deren afvoer. Schrijver wijst op de mogelijkheid om ook gebruik te maken
van voertuigen met rupsbanden.
In 1918 zouden de Engelschen bij Cambrai reeds gebruik hebben gemaakt
van groote tanks om tallooze gewonden te vervoeren, terwijl in 1923 in
Marokko gebruik werd gemaakt van een rupsauto Citroën, om de gewonden
naar de landingsterreinen voor vliegtuigen te brengen, waarna zij per vlieg
tuig verder werden vervoerd.
Op de groote waarde van ambulance-vliegtuigen wordt voorts de aan
dacht gevestigd. Verkeersvliegtuigen, vooral de groote modellen zijn daar
voor zeer geschikt. Een snel vervoer van de gewonden is uiteraard van het
hoogste gewicht. Bovendien kunnen dan de gewonden al dadelijk naar de
meest geëigende ziekeninrichtingen worden gebracht.
Bij de ambulances en de evacuatiehospitalen wordt door schrijver lang
stilgestaan. In het bijzonder wordt naar voren gebracht hoe de stelling
oorlog, waarbij groote troepenmassa's op beperkte ruimte waren samenge
drongen aanleiding gaf tot allerlei onvoorziene moeilijkheden.
In het kort kan schrijver's betoog aldus worden samengevat. Men opereere
dicht bij het gevechtsveld zoo weinig mogelijk. De hoofdzaak is om er
voor zorg te dragen dat de gewonden zoo spoedig als eenigszins mogelijk
worden doorgezonden. Het aantal behandelingen moet tot het uiterste wor
den beperkt.
Vanzelfsprekend wordt door schrijver den nadruk gelegd op een uitste
kende organisatie van de hospitaaltreinen, die van uitsluitend daarvoor
ingerichte ambulancerijtuigen dienen te zijn voorzien.
Vaste ziekeninrichtingen en ook nieuw te vormen hospitalen ver achter
het front spelen uiteraard, nu het transport zooveel meer is geperfection-
neerd, een grooten rol. Centralisatie waardoor specialistische behandeling
beter kan worden verzekerd, is van groote beteekenis.
De geheele studie van generaal Uzac is te uitgebreid om in het kort te
worden geresumeerd. Bovendien heeft zij uiteraard meer in het bijzonder
betrekking op Europeesche toestanden, terwijl de stellingoorlog het geheele
betoog sterk beïnvloed heeft. Niettemin heeft deze studie groote waarde
