achtte La Voz het gewenscht om van elk offensief af te zien,
Tizzi Assa te ontruimen en de linie achteruit te verleggen naar
den lijn Dar Quebdani-Dar Drious-Guerruau, aangeleund aan de
Monte Mauro en in het Zuiden aan de Fransche zóne. Deze linie
zou alleen de bevriende stammen der Beni Said omsluiten en de
andere, die naar de zijde van Abd el Krim overhellen, aan hun
lot overlaten, tot tijd en wijle het hun voordeeliger uitkomt de
Spaansche zijde te kiezen. De liberale bladen (3I) schaarden zich
aan den kant van La Voz en drongen daarbij aan op repatrieering
van een groot deel der moederlandsche troepen, waarmee zij de
publieke opinie weergaven. Ook in de oogen der oorlogspartij, de
bellicistas, met de Correspondencia Militar als orgaan, kon het plan
van den generalen staf geen genade vinden: zij wenschte een
landing in de baai van Alhucemas, gevolgd door een recht-
streekschen aanval op Ajdir.
Abd el Krim, trouw krantenlezer, is wederom nauwkeurig in
gelicht omtrent de militaire plannen en de burgerlijke gezindheid
en besluit tot een voorstoot, zoowel in het Oosten als in het
Westen.
Raissouli, bereids schoonvader van den amrar, maar door het
hiervan onkundige Spaansche bestuur een hechte steunpilaar geacht,
geeft begin Augustus, in den vooravond van het Rifaansch offen
sief, aan den Hoogen Commissaris Silvela te kennen, „dat hij
Marokko wenscht te verlaten om zijn laatste dagen te Cairo te
gaan slijten, aldus Spanje de vrije hand latend bij de uitvoering
van zijn plannen in Djebala in ruil voor een materieele tege
moetkoming, die hem een zekeren welstand zou verzekeren. Mocht
evenwel de Spaansche regeering in deze compensatie niet wil
len treden, dau zou hij toch heengaan met achterlating van „een
toestand van verbitterde rebellie zelfs onder zijn getrouwen".
De cherif dekt zich bij voorbaat, maar wil ook nu er nog wat
aan verdienen.
In den loop van den 17den Augustus 1923, verneemt men
te Madrid, dat de Rifanen de linie Tizzi Assa-Afrau hebben
aangevallen, het gevecht is hevig geweest en er zijn belangrijke
verliezen geleden. Het blijkbare doel van den aanval was een
doorbreking van het front tusschen de zee en Sidi Messaud, maar
deze is alleen geslaagd tusschen Tifarouine en Afrau. Beide pos
ten zijn omsingeld en staan nog slechts in heliografische verbin
ding met Dar Ouebdani. Als altijd in dergelijke gevallen heerscht
er in de afgesneden posten watergebrek, want de eerste zorg
van de Rifanen was de hoogten te bezetten, die de bronnen do-
mineeren. Een eerste poging tot ontzet is mislukt, de troepen
moesten zich op Dar Ouebdani terugtrekken. Den 19den onder
nemen drie colonnes een nieuwe poging de eerste vanuit Timayast,
de tweede langs het pad van Ajdir Azous, de derde metlzummar
279
(3I) El Sol, EI Liberal, La Libertad, El Heraldo de Madrid.