bevolking vormen. De meerderheid van de bevolking is in den aan
vang van het verzet, zoo niet uitgesproken goedgezind, dan toch
in ieder geval neutraal; zij neemt aan de misdaden, waardoor het
verzet zich openbaart, geen deel. Indien echter na het uitbreken
van het verzet, de verzetspartij door ontbreken van geweldmidde-
len van het gezag eigendunkelijk kan handelen, dan vervaagt gelei
delijk het ontzag, dat de neutrale meerderheid voor het gezag heeft,
om plaats te maken voor ontzag voor de verzetspartij en vertrou
wen in haar succes.
Dus is de snelheid van optreden van geweldmiddelen een zeer
voorname factor om uitbreiding van het verzet te voorkomen.
Het geweldmiddel, dat het verzet zal moeten breken, is de infan
terie, en de infanterie heeft tijd noodig, om het verzetsgebied te
bereiken en kan ook niet overal tegelijk zijn, wanneer het verzets
gebied grootere uitgestrektheid heeft.
De wenschelijkheid van een onmiddellijk optreden van geweldmid
delen in het verzetsgebied erkennende, moeten we wel in dit opzicht
aan het vliegtuig denken.
De marschsnelheid van het vliegtuig is zoo groot (150 K.M. per
uur), dat het bij een geëigende grondorganisatie zeer snel boven
een verzetsgebied kan verschijnen, en is het daar eenmaal, dan is
het ook overal tegelijk. Kampongs, die 25 K.M. van elkaar liggen,
en die infanterie na eenige uren kan bereiken, bereikt het vliegtuig
10 minuten na elkaar. Tusschen twee kampongs, op 25 K.M. van
elkaar, kan een vliegtuig een paar uur op en neer vliegen en is dan
in dien tijd 10 maal boven beide kampongs geweest.
Voldoet het vliegtuig dus ten volle aan den eisch van snelheid
dien een actie na het uitbreken van verzet stelt, thans moeten we de
vraag stellen, of het vliegtuig ook een geweldmiddel is, althans
als geweldmiddel ook onder de hier bedoelde omstandigheden is te
gebruiken. Er is niet alleen „snelheid" gevraagd, maar ook „op
treden". Hoe stellen we ons nu voor, dat het vliegtuig optreedt?
Wanneer het vliegtuig alleen maar ageert door boven de verzets-
streek op en neer te vliegen, zonder meer, zal het hoogstwaarschijn
lijk niet den minsten invloed op den gang van zaken kunnen uit
oefenen. De kans bestaat, dat de bevolking, goed- en kwaadgezind,
het vliegtuig niet als een geweldmiddel van het gezag onderkent,
misschien ook geen verband zoekt tusschen de verzetsactie en het
verschijnen van het vliegtuig, en dus het vliegtuig ook volkomen
negeert. Heeft het vliegtuig zich eenmaal een reputatie gevestigd,
dan zal er van negeeren wel geen sprake zijn. Dan bestaat onge
veer dezelfde toestand als voor de infanterie, die op grond van
haar reputatie soms in staat is, om uitsluitend door haar verschijnen
488
Bijvoorbeeld landingsterreinen nabij de hoofdplaatsen en groote garni
zoenen men denke ook aan uitbreiding in de toekomst van de civiele
luchtvaart met haar grondorganisatie.
