■■zullen wij een bescheiden poging doen daarvan een overzicht te
geven. Zoowel het experimenteele en exploratiewerk voor militaire
•doeleinden, als wat ter voorbereiding van het civiel verkeer werd
verricht verdient daarbij vermelding.
Als eerste beteekenisvolle daad voor de militaire luchtvaart zij
vermeld de vlucht van lt. ter Poorten op 6 Nov. 1915 te T. Priok
«net een Glenn Martin-watervliegtuig. Met deze vlucht nam een
periode van kleine successen en van veel desillusies, hoofdzakelijk
door gebrek aan materieel en de moeilijkheid dit in de vaart te
houden, haar aanvang. Verandering hierin kwam pas na terugkeer
uit Amerika der tweede commissie voor den aankoop van vlieg
tuigen, dank zij nieuw materieel en dank zij de stuwkracht van
den kapitein-vliegenier Engelbert van Bevervoorde. Diens vluchten
in Juni en Juli 1917 ondernomen over de Bandoengsche hoogvlakte
en de omringende gebergten, welke volkomen geslaagd mochten
dieeten, rekenden voorgoed af met de praatjes over de z. n. gaten
in de lucht welke hier in Indië het vliegen heetten te bemoeilijken,
•en toonden aan dat ook het vliegen over gebergten geen bezwaren
opleverde. Dit mocht dan ook een belangrijke stap heeten om de
ibruikbaarheid van vliegtuigen voor militaire doeleinden aan
te toonen, en de deelname in September 1917 van twee vliegtuigen
aan de manoeuvres in het Cheribonsche was daarop het vervolg.
■Het feit dat de meeste vluchten werden gemaakt vanaf het tijdelijke
■kleine vliegveld Rantja Ekek, maakt het behaalde succes nog ver
dienstelijker. Te zelf dertijd konden in de vliegschool te Kalidjati
de eerste vliegbrevetten worden uitgereikt onder leiding van den
instructeur dhr. Hilgers. Vervuld van de beste verwachtingen voor
den verderen bloei der luchtvaart, werd in 1918 begonnen met
de inrichting van het vliegveld Soekamiskin. Weinig vermoedde
men toen nog welk een duur experiment dit terrein naderhand zou
blijken te wezen. Hoewel in vele opzichten een uitmuntend terrein,
'bleek achteraf de bodemgesteldheid geheel ongeschikt, zoodat in
1919 reeds naar een nieuw vliegveld werd gezocht. Evenwel is deze
kostbare ervaring van zeer veel nut geweest bij het uitzoeken van
later aangelegde terreinen, en zal dit wel steeds blijven.
Hoewel 1918 niet ongunstig begon, waren er aan het eind van
dat jaar een paar oorzaken welke alle behaalde resultaten bijna
te niet deden. Een zware val van den Onderluitenant Mosselman,
en kort daarna de dood van den pionier kapitein v. Bevervoorde,
gaven het jonge korps een zwaren knauw, waarbij nog komt dat
door de vele brekage's nog slechts weinig materieel over was. Het
laatste lestoestel was van half September tot half October in her
stelling, vloog nog tot half December, en daarna werd de vliegschool
wegens gebrek aan machines stopgezet. De noodzakelijkheid van
■een goede herstellingswerkplaats als rugsteun voor den vliegdienst
'werd hiermede nog eens overtuigend aangetoond.
Wanneer de „old timers" nu naar onze uitgebreide en goed ge-
4oa