Amerika heeft bewonderd, en de daarbij behoorende opgaven van
het aantal vervoerde passagiers en de hoeveelheden overgebrachte
vracht en luchtpost heeft gelezen, doch bij die opgaven dient in
dit verband bedacht te worden, dat nagenoeg geen enkele lucht-
verkeersmaatschappij nog in staat is zonder regeeringssteun in een
of anderen vorm, rendabel te werken. Het voornaamste kenmerk van
het jeugdstadium, waarin het vliegtuig zich nog bevindt is, dat het
zeer oneconomisch is. Het is duur in aanschaffingskosten, in onder
houd en gebruik, en in de eischen die het stelt aan de grondorga-
nisatie. Dat het desalniettemin zoo'n geweldigen opgang heeft ge
maakt is te danken aan de bijzondere eigenschappen van het vlieg
tuig, die ons in staat stellen er, zoowel op civiel- als militair gebied,
zeer belangrijke resultaten mede te bereiken, welke op geen enkele
andere wijze verkregen kunnen worden.
Behalve in economisch opzicht bezit het vliegtuig nog vele andere
onvolmaaktheden, zoowel negatieve als positieve, waarvan hieronder
enkele volgen.
Het lawaai van motoren en propellers is hinderlijk en op den
duur vermoeiend voor passagiers en bemanning, en van militair
standpunt beschouwd om tactische redenen ongewenscht; de be
drijfszekerheid is nog te gering;
de start- en uitlooplengte zijn groot, waardoor groote vliegter
reinen noodig zijn; de landingsmogelijkheden zijn hierdoor te
beperkt;
Het eischt een zeer vakkundige, dus dure behandeling;
de brandstof is, vooral bij brekages, te brandgevaarlijk;
het militaire vliegtuig is te kwetsbaar.
Al deze punten hebben reeds gedurende langer of korter tijd de
aandacht van techniek en wetenschap, en het is daarom dat we
binnen afzienbaren tijd belangrijke verbeteringen kunnen ver
wachten.
Het vraagstuk der economie houdt verband met vele factoren.
Daar is in de eerste plaats de motor, die veel dure benzine ver
bruikt.
Was aanvankelijk, voordat de automobiel haar zegetocht over de
wereld begon, benzine een lastig bijproduct van de petroleum, door
de geweldige opbloei der auto-industrie werd de vraag naar die
motorbrandstof steeds grooter, met het onvermijdelijk gevolg dat
de prijs omhoog, en de kwaliteit omlaag ging. Ongeveer 5 of 6
jaar geleden was een en ander voor enkele constructeurs reeds
aanleiding, automobielmotoren te bouwen en te beproeven, werkend
volgens het Diesel-systeem.
De voordeelen van dit systeem zijn dat de motor gestookt wordt
met zware petroleumproducten, die na de winning weinig of geen
bewerking behoeven en dus veel goedkooper zijn dan benzine.
Bovendien is het rendement van motoren, volgens dit systeem
413
